Onderdeel van de website www.andre-vervuurt.nl Adreslijst 1955 Helenaveen 'Al wandelend' opgetekend. Veldwachter Petrus Aarts deed dat ook al op dezelfde wijze in 1899. De H-nummers zijn per 1 januari 1955 vervangen door straatnamen. Laatste aanvulling (Bij H.55): 21-08-2024 Zie ook mijn: Straatnamenverklaring Ook een geheel herziene en   uitgebreide straatnamenverklaring wordt in een volgend geschiedenisboek over Helenaveen gepubliceerd. Aanvullingen, foto's en aan- of opmerkingen zijn van harte welkom! Deze lijst is door mij met de meeste zorg samengesteld. Mocht u onverhoopt moeite hebben met bepaalde vermeldingen van namen, foto's of gegevens: mail mij s.v.p. © André Vervuurt Someren © * Enkele afbeeldingen op deze pagina zijn ter verduidelijking door mij geretoucheerd. Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Zie ook mijn: Straatnamenverklaring Aanvullingen, foto's en aan- of opmerkingen zijn van harte welkom! Deze lijst is door mij met de meeste zorg samengesteld. Mocht u onverhoopt moeite hebben met bepaalde vermeldingen van namen, foto's of gegevens: mail mij s.v.p. © André Vervuurt Someren © * Enkele afbeeldingen op deze pagina zijn ter verduidelijking door mij geretoucheerd. Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina Terug naar beginpagina

Per 1 januari 1955 (met latere aanvullingen door André Vervuurt) H.nummer tot 01-01-1955 (D.nummer van 1899) - Naam bewoner(s) per 01-01-1955 - Adres per 01-01-1955. HELENASTRAAT - Straat langs de Helenavaart van de Grashoekse 'Koningsbrug' tot aan het kruispunt met de Oude Peelstraat in het centrum van Helenaveen.   Helenastraat 34. (Foto 2003).       Het 'Haventje'. Links het lage gebouwtje; de oude brugwachterswoning H.1. Rechts is de latere witte woning te ontdekken. H.1 (D.1) Van Grunsven, Martinus F. (tuinder Martien van Grunsven en Betje van Mullekom). Helenastraat 34. Dit is de oude brugwachterswoning van 1916 nabij de Koningsbrug; het lage gebouwtje aan de huidige Kanaaldijk-Noord (verlengde van de Helenastraat). Vóór die tijd is het een (tol?)gebouwtje van Maatschappij Helenaveen bij een verbreding van de Helenavaart aldaar. In de jaren '60 wordt dit gebouwtje gebruikt als opslagruimte annex schuur. In 1955 wordt op enkele tientallen meters hier achter een nieuwe (witte) woning gebouwd voor de familie Martien van Grunsven-van Mullekom. Architect: Jos. Deltrap. De bouwtekening dateert van 02-01-1955. Over de huidige Kanaaldijk-Noord loopt lange tijd de route van en naar de weg Beringe-Meijel. Nabij de "Vlaanderenhof" vervoert men dan de tuindersgroenten met de stoomtram (Limburgse Tramweg Maatschappij - LTM; in de volksmond: "Leeg Tot Meijel") naar de Veiling aan de Roodestraat in Venlo.   Helenastraat 30.    Maart 1951. Moeder Han, zoon Toon en vader Piet. Jaren '50. Bij de broeiramen: Toon, Bets en Leo van Mullekom. H.2 (D.3) Van Mullekom, Petrus J. (tuinder en voorzitter Tuinbouwvereniging Piet van Mullekom en Han Verschaeren). Helenastraat 30. Tot in 1932: Peter Johannes van Horen en Elisabeth Roefs (broodbakkerij en winkel-faillissement 18-06-1892). Dit zijn de ouders van de tweelingbroers Sjang en Harrie van Horen; na 1927 de uitbaters van 'Café Kinderen Van Horen', het vroegere Café en Lôgement van Harrie van Oers op adres H.32. (Daar staat sinds 19 oktober 1951 het huidige Hotel Eetcafé 'In d'Ouwe Peel', Oude Peelstraat 2. MOESWEG - Geen bebouwing. Laantje van Helenastraat naar de Grenslaan, het verlengde van de huidige Aardbeiweg. 1959. Han van Mullekom-Verschaeren loopt over het paadje naast de "zoei"; het gootsteen-afvoerslootje in de achtertuin. Op de achtergrond de Moesweg. Rechts staan de melkbussen en de melkzeef te drogen op een rek tegen de 'schob'. Dit is het schuurtje waarin ook de "zeikpomp" (de zgn. kattekop, een zinken hand-gierpomp) staat. Links vooraan naast het kippenhok staat de bromfiets van oudste zoon Toon van Mullekom, mijn schoonvader. HELENASTRAAT Helenastraat 28. (Foto 08-04-1969). H.3 Van der Werf, Cornelis (tuinder Cor, en Luus van Kessel). Helenastraat 28. H.4 (adres bestaat niet meer). Dit huis is in de nacht van 8 op 9 april 1943 afgebrand nadat het geraakt is door brandbommen.   September 1959. In de dans- en spiegeltent van Bocken tijdens "Peel Kermis" (zie bij H.32). V.l.n.r.: mijn oma Drica Vervuurt-van Mullekom (zus van Leo, H.5) - Lieske van Mullekom-Sonnemans - Maan Potharst - mijn opa Hannes Vervuurt. Hannes en Drica Vervuurt-van Mullekom wonen van november 1921 tot eind jaren '60 op het adres Helenaveenseweg 105 te Grashoek. Hun woning, een tiental meters noordelijk van de A67, is afgebroken rond 2000. Op die plek staat nu de nieuwe werkplaats van een montagebedrijf. H.5 (D.7) Van Mullekom, Leonardus (tuinder Leo van Mullekom en Lieske Sonnemans). Helenastraat 26. (Tot 29-03-1962 hierbij inwonend: medewerker tuinderij Herman Wilm (Maan) Potharst *21-05-1894 te Zwolle †29-03-1962 te Helenaveen).   Helenastraat 24 - 22. Rechts het latere jeugdgebouw van Scouting Jeanne d’Arc. H.6 (D.8) Maessen, Leonardus en Van Grunsven, Petrus. Helenastraat 24.   Harrie Daniëls. H.7 (D.9) Daniëls, Hendricus "Harrie". Onderhoudsman/metselaar der Mij. Helenaveen Harrie, en Tina Mertens (met daaraan vast de vroegere timmerwerkplaats der Mij. H'veen / Kousen- en tricotagefabriek 'De Peel' in 1926 tot 1934) / Bonendrogerij tot in de jaren ’60 / Verenigingsgebouw 'Het Turfschip' van scouting Jeanne d'Arc. Afgebroken in 2001). Tot 1954: "Sjefke" Koopmans (Harrie Daniëls ruilt in dat jaar H.25 met H.7). Op de plaats van 'Het Turfschip' staan tegenwoordig 2 nieuwe woningen. Helenastraat 22 (1981: nr. 24).   Helenastraat 18-20.Poststempel kantoor Helenaveen 1894. H.8 (D.11 en D.11a) Hulppostkantoor. Post-, Telegraaf- en Telefoonkantoor. Zie ook H.25 en H.26. Rond 1900: Melk- en boterfabriekje 'De Peel' - 'Helenaveen', in de volksmond genoemd "De Fuke" van "Tinus de Fauts" ofwel Martinus van de Mortel. "De Fuke" is een verbastering van 'de centrifuge'; het slinger-apparaat dat gebruikt wordt in de fabriek. Postkantoorhouder per 23 mei 1906: W. van Mullekom. Per 16 januari 1930: J.F. van Heur (vanuit Stein, Limburg). In de jaren '50 / '60: Kapperszaak van huisslachter Frans Arts). Helenastraat 20.   Kapper en huisslachter Frans Arts. H.9 (D.12) Arts, Johannes F. "Frans de Kapper" en huisslachter en zijn eega Rina Wijnen (dochter van Jantje Wijnen). Helenastraat 18. Zie ook H.45. SPITSKOOLWEG - Geen bebouwing. 'Eigen Weg' der Mij. Helenaveen. Laantje van Helenastraat naar de Grenslaan, het verlengde van de huidige Aardbeiweg.   2005. Het 'Eigen Weg'-bord aan de Spitskoolweg. Jammergenoeg wordt dit laatste historische gietijzeren bord van Maatschappij Helenaveen, samen met de hulst-struik verwijderd en als oud ijzer afgevoerd in 2010. De reden: opschoning Helenaveen i.v.m. de nominatie "Entente Florale, Groenste Dorp van Nederland"... HELENASTRAAT   Helenastraat 16. (Foto 1978). Naast de voordeur het emaille bord met de tekst 'Grontmij kantoor'. H.10 (D.13) Wed. Postuma-Heuvink C., Cornelia Heuvink. (Sinds 9 mei 1946 weduwe van Siege Postuma uit Beilen, voorwerker van de Grontmij. Zij bewonen dit huis sinds april 1941). Grontmij-kantoor. Op deze plaats staat voorheen het eerste kantoor, de opzichterswoning der Verveningsmaatschappij 'Helena-veen'. Bewoner: opzichter W.J. Schellings 1872-1883). Helenastraat 16.   Riki Bakker poseert in de bloementuin van H.13, Kervelweg 3. Rechts de woning Helenastraat 14 en links de noordmuur van het ervoor gelegen Grontmij-kantoor. Daarachter zie je de gigantische paardenkastanje waarvan de kruin grotendeels over de Helenastraat hangt. De "gecarbeleumde schob" van Arie van Horen staat links vooraan (H12a, Kervelweg 1) in het voormalige oude centrum van 'Het Helena-Veen'. H.11 Maessen, Jacobus H. (Tuinder "Cobuske Maes"). Achteraanbouw van nr. 16. Hierna bewoond door fam. Dick en Dina van de Bovenkamp-Postuma). Helenastraat 14.   1950. Restanten van het oude centrum van 'Het Helena-Veen'.* H.12 Opslagruimte ("stalling") van Maatschappij Helenaveen, lag westelijk van H.11, in het verlengde van de huidige koetshuiswoning. Eind jaren '50: bewoner Toontje Wijnen en Fien Hendriks tot 1966. Deze stalling/woonruimte is het meest zuidelijke deel geweest van het originele koetshuis (zie H.13). Afgebrand tijdens Pinksteren (14/15 mei) 1967. KERVELWEG - Weg van Helenastraat tot aan de concessiegrens, de Aardbeiweg. Dit is in de 19e eeuw een belangrijke verbindingsweg door het oude centrum van Helenaveen. Van Liessel over de 'Nieuwe Peel' via de Geldersestraat naar Sevenum v.v.   © GV. Op de achtergrond: Kervelweg 1. Links de enorme hooischuur. Het gezelschap staat op de Helenastraat nabij de Helenavaart-brug naar de Geldersestraat in het voormalige oude centrum van Veenkolonie 'Het Helena-Veen'. H.12a Van Horen, Adrianus J. (Arie van Horen en Mien van der Zwaan). Oudste Maatschappijboerderij. Kervelweg 1.   Kervelweg 3.       Jan's dochter Riki Bakker staat bij de voordeur van hun woning, het voormalig koetshuis van Maatschappij Helenaveen. Daarachter: de oudste Maatschappij-boerderij op Kervelweg 1. H.13 (D.15) Bakker, Johannes T. (tuinder Jan sr. en Mina Geris). Voormalig koetshuis van Maatschappij Helenaveen. Kervelweg 3. Dit is een van de oudste en eerste stenen gebouwen van 'Het Helena-Veen'. (Foto 1875). In dat jaar is het gebouw ruim 10 meter langer. Op de plaats van de voordeur bevindt zich dan de grote toegangspoort voor de koetsen, paarden en karren. Bewoners van 27 augustus 1919 tot 21 november 1921: mijn opa; opzichter en koetsier der Maatschappij-boerderijen Hannes Vervuurt en oma Drica van Mullekom. In 1921 wordt hij met zijn nog jonge gezinnetje (kinderen Sjaak en Bets) door directeur Adriaan Bos uit deze Maatschappijwoning gezet i.v.m. onenigheid over 'ongeoorloofde verkoop van aardappelen'... Hannes en Drica kopen de woning aan de Helenaveenseweg 105 te Grashoek, net buiten het concessiegebied van Maatschappij Helenaveen. Zie mijn boekje 'In... en uit de turf getrokken' voor meer wetenswaardigheden. Bewoner fam. Jan Bakker sr. verhuist eind jaren '50 naar hun nieuwe huis aan de Zinkskeslaan. Zoon Jan jr. blijft met zijn gezin in deze woning tot in 1965. Bloemenkweker Siem van Lier uit Wijlre en zijn echtgenote Riet Steffens betrekken daarna met hun gezin de koetshuiswoning. Dit gemeentelijk monument is tot rond 2012 onbewoonbaar en vervalt grotendeels tot een ruïne. Momenteel (2017-2018) wordt het vernieuwd en ingrijpend verbouwd. Kervelweg 8. (Foto 1934). Op de voorgrond de toenmalige bewoners; de familie Van Maris. H.14 Van der Zwaan, Johannes W. Tuinder / eierboer Jantje van der Zwaan en Dien Daniëls (zus van Végé-winkel-uitbaatster Miet Klerks-Daniëls). Kervelweg 8. HELENASTRAAT   Helenastraat 12. (Foto 1939).      Arie Veldhuijzen in 1958. ©GV Op de voorgrond draaibrug de 'Witte Brug' naar de Geldersestraat. H.15 (D.16) Veldhuijzen, Adrianus P. (Tuinder Arie, weduwnaar van Maria van Bergen). Proeftuinwoning met mansarde-dak. Helenastraat 12. Inwonend: zoon Leonardus C. Veldhuijzen, (tuinder Leo Veldhuijzen en Miet van Mullekom. "Miet van ome Lej"). Tussen deze woning en de huidige Kervelweg staat eerder de proeftuinwoning met eenvoudig zadeldak (architectuur als H.37). Privébezit van de familie Van de Griendt en tot 13 januari 1910 bewoond door tuinder Theodorus Spaan. De tuin met woning en gebouwen wordt in 1919 tijdens een veiling gekocht door Eduard van de Griendt. Op 8 november 1920 verhuist Arie Veldhuijzen vanuit Griendtsveen naar de in 1911 opgeleverde ernaast gelegen woning met mansarde-dak. De huisraad wordt 9 kilometer over de Helenavaart vervoerd met een turfaak (turfschip). HOVENIERSTRAAT - "Kerkhoflaantje" - Geen bebouwing. Onverhard eikenlaantje van Helenastraat naar Grenslaan - de huidige Aardbeiweg - tegenover de R.K. begraafplaats aldaar. Door Helenaveners "Het Kerkhoflaantje" genoemd. De R.K. rouwstoet loopt sinds ±1897 tot rond 1960 na de uitvaartdienst via deze laan naar de begraafplaats. Na de Tweede Wereldoorlog zou de nieuwe R.K. kerk en pastorie aan dit laantje gebouwd gaan worden. Dat mooie plan van 1946 is niet ten uitvoer gebracht. Tegenwoordig is dit een toegangsweg naar de nieuwe wijk achter gemeenschapshuis 'De Gouden Helm'. Het eigenlijke laantje is daardoor met enige fantasie nog te zien. Juli 1978 ©AV. De Hovenierstraat, gezien vanuit de kerktoren. Vooraan: de schoorsteen van de kerkverwarming, de pastorie op Helenastraat 4 en de kosterswoning op Helenastraat 6 met de achteraanbouw die begin jaren '50 tijdelijk in gebruik is als 'bewaarschool' (kleuterschool). Achter de eikenbomen zijn de tuinderskassen van Leo Veldhuijzen te zien. Rechts: de tuinbouwgrond van Toontje en Fien Wijnen. Daar zijn sinds 2005 nieuwe woningen gebouwd. Naast het laantje staat tot in de jaren '70 de besproeiings-dieselpomp die kanaalwater aanzuigt uit de sloot die via een duiker uitkomt in de Helenavaart tegenover de "Kleine Kom" en de Boksloot. HELENASTRAAT Helenastraat 6. (Foto 1949).         Herbouwd tot noodpastorie in 1946 door aannemer Klerks, Helenaveen. De regenwaterpomp in de bijkeuken en de miswijn-kelder uit 1876. ©AV H.16 (D.17) Verhoeven, Hendricus (Koster Harrie en Anna Wijdeven uit Uden) tot 21 juni 1955. Helenastraat 6. Hierna betrekken op 21 juni 1955 (huwelijksdatum) mijn ouders, koster/keurmeester/verzorger der Tuinbouwvereniging Antoon Vervuurt en Benny van den Oetelaar deze kosterswoning. Deze 'nood'-pastorie is gebouwd op de fundamenten van het rechter gedeelte van de op 20 november 1944 afgebrande R.K. pastorie. De wijnkelder, bijkeuken, serre en regenwaterkelder zijn nog authentiek. De achteraanbouw is begin jaren '50 tijdelijk in gebruik geweest als 'bewaarschool'; de kleuterschool van de nonnen. Daarna is dit, naast autogarage, de opslagruimte van pastoor Timmers. Hij stalt er zijn motorfrees, de pendax, grondbewerk-gereedschap (in het ligbad) en de kisten (gemerkt met een letter 'T') met de geplukte 'Golden Delicious'-appels uit 'zijn' tuin. Voor meer informatie zie mijn boekje 'In... en uit de turf getrokken'. In oktober 2001 verlaat mijn moeder na 46 jaar deze woning. Augustus 2003: sloop gelukkig voorkomen: de woning wordt verkocht door het bisdom aan J. Terlingen. Helenastraat 4 en 2. (Foto 1955).  Pastoor Timmers en Anneke. Links is de kruin van een van de gigantische wilde paardenkastanjes te zien die de toegangspoort van de voormalige pastorie markeren. De bomen geheel rechts staan op "het kerkpleintje". Dat is de voormalige tuin van meester Van de Kerkhoff en meester Theelen, waarin tot 30 april 1904 het eerste officiële lagere schoolgebouw aan de huidige Helenastraat staat. In 1900 vervangt H.22 deze oudste school. H.17 (D.18) Timmers, Albertus (Pastorie). Bouwpastoor Bert Timmers uit Uden en zijn zus, huishoudster Anneke Timmers. Helenastraat 4. Architect Jos. Deltrap Deurne. Aannemer: Coopmans Bouwbedrijf Deurne. Op deze plaats staat tot 20 november 1944 de R.K. kerk van 1882, ontworpen door de beroemde architect Pierre Cuypers uit Roermond. De plaats waar van 1882 tot in 1944 kersverse Peelse huwelijks-paartjes elkaar het ja-woord gegeven hebben is nu nog te zien tegenover het adres Hannes Joostenplein nr. 10/12, in de huidige tuin van Helenastraat 4. De R.K. kerk en de pastorie in 1951. Daarachter de witte noodpastorie / kosterswoning H.16. H.18 (D.19) R.K. Kerk St. Willibrordus. Architect Jos. Deltrap Deurne. Aannemer: Coopmans Bouwbedrijf Deurne. Bouwkosten totaal Fl. 165.295,00. Ingewijd op 1 oktober 1951. Helenastraat 2. Op deze plaats staat tot 20 november 1944 het R.K. zusterklooster met de meisjes- en bewaarschool. Daarachter bevinden zich van 1875 tot 1897 de NederDuitsche (protestant), Algemeene en Roomsch Catholieke begraafplaatsen. OUDE  PEELSTRAAT - Tijdens en tot kort na de Tweede Wereldoorlog: SCHOOLSTRAAT. H.19 Bewaarschool (kleuterschool). Oude Peelstraat 3a (In het rechterdeel van de oude school / parochiehuis. Zie H.22). Oude Peelstraat 1. (Foto 1965).  1978. Zuster "Cristoofra". ©AV H.21 (D.21) Klooster Huize St. Anna, zusters Franciscanessen. Oude Peelstraat 1. Het rechtergedeelte is de voormalige hoofdonderwijzerswoning (gebouwd in 1903) van meester Hannes van de Kerkhoff en Janneke van Heesch met hun gezin en vanaf 1922 meester Leo Theelen en Cecilia Mertens met hun gezin. In de achteraanbouw was het Wit-Gele Kruisgebouw en consultatiebureau van wijkverpleegkundige zuster Christophora (tot 4 juni 1978) gevestigd. Oude Peelstraat 3. (Foto 1966).   Kleuterklas in 1959. © JvB-R AV Dit emaille bord hangt naast de rechter ingang. H.22 (D.23) Parochiehuis. Voormalig lagere schoolgebouw van 1900 en noodkerk van zomer 1946 tot oktober 1951. Bouwvergunning 12-07-1946 - R.K. kerkbestuur St. Willibrordus - Architect Jos. Deltrap Deurne. Het lokaal geheel rechts wordt nog enige tijd – tot in 1960 – gebruikt als onderkomen voor de kleuterschool. Oude Peelstraat 3 (5). Vanaf 1968: Gemeenschapshuis 'De Gouden Helm'. Op de foto linksboven v.l.n.r.: Huubke Peters (Oude Peelstraat) - Antoon van Horen (Sevenumseweg) - Henny Daniëls (Helenastraat) - Gerrie Joosten (Boven) - Jan van Jantje van der Zwaan (Kervelweg) heeft de bal - Peter Jonker (Boven). Onder het afdak rechts staan o.a. Henk Toonen (Oude Peelstraat), Hans en André Vervuurt (Helenastraat) en Fredje van Grunsven (Helenastraat). Onder dat afdak sorteren de tuinders in de jaren '50 'machinaal' hun augurken voordat ze naar de 'Venloosche Veiling' gebracht worden (zie bijv. H.119). Fien Theelen. (Foto 19-12-1961). H.22a Wed. Theelen-Zeegers, Josephine. Fien, sedert 27-09-1952 weduwe, tweede echtgenote van hoofdonderwijzer Leo Theelen. Oude Peelstraat 5. (7). (Houten Oostenrijkse woning). Medicijnen, voorgeschreven door zuster Christophora of dokter Oomen, kunnen bij Fien afgehaald worden. In de hal van de woning wordt tot in de jaren ’70 het parochieblaadje gestencild. LAGEBRUGWEG - Weg in het verlengde van de Oude Peelstraat richting de Neerkantse brug over het Deurnes kanaal. "De Lage Brug". Deze zand/grindweg is na de Tweede Wereldoorlog verhard met asfalt. Als fundament zijn de sloopresten van de in 1944 afgebrande R.K. gebouwen gebruikt. De bocht in de Oude Peelstraat bestaat in 1955 nog niet. Deze is pas aangelegd in 1961/'62 tijdens de verbetering van de verbinding Liessel - Sevenum v.v. Lagebrugweg 1. Cor Vermeulen en zijn pony.  Vader Wijnand (geboren te Heerewaarden, Gelderland) en zoon Gerrit Vemeulen. Hij is de latere secretaris van 'Tuinbouwvereniging Helenaveen'. H.23 (D.23a) Vermeulen, Wijnand (tuinier) en Geertje Vissers. Lagebrugweg 1. Voormalige opzichterswoning der Maatschappij Helenaveen. In de jaren '20 van de vorige eeuw is dit nog de meest westelijke woning van Helenaveen nabij de concessiegrens. Tot 25 maart 1917: Onderbaas / ploegleider turfstrooiselfabriek Jacobus Vervuurt (mijn overgrootvader "Cobuske", sinds 4 mei 1910 weduwnaar van Theodora van Lith). Mijn opa Hannes Vervuurt is in deze woning geboren op 16 september 1889. AARDBEIWEG - 1900: GRENSLAAN. Geen bebouwing. Deze eikenlaan loopt - evenals een groot deel van de Douglasweg over de westelijke concessiegrens van Verveningsmaatschappij Helenaveen. Van de Kervelweg tot aan de Lagebrugweg. In 1897 verplaatst men de Roomsch Catholieke, Algemeene en Protestants Christelijke begraafplaatsen van achter de R.K. kerk (het huidige Hannes Joostenplein) naar twee met zand opgehoogde percelen, westelijk van deze grens op grond van de gemeente Deurne. De Hovenierstraat ("Het Kerkhoflaantje") eindigt hier tegenover de R.K. begraafplaats. Naamloos eikenlaantje - Geen bebouwing. Tegenwoordig o.a. de toegang tot de parkeerplaats van Tennisclub Helenaveen. Dit eikenlaantje loopt achter de Algemene (protestantse) en tot achter de R.K. begraafplaats. Aldaar is het grotendeels verdwenen en bij de daar liggende landbouwgrond 'ingelijfd'. Naast dit onverhard 'pad' - achter de R.K. begraafplaats - lag voorheen een droge sloot. Deze is in de jaren '60 grotendeels gedempt met geruimde grafmonumenten uit de 19e en 20e eeuw, in opdracht van het destijdse kerkbestuur (o.l.v. pastoor Timmers). Tussen de 'sloot' en de calvarieberg - 'ongewijde grond', waar zich nu het dichte struikgewas bevindt - werden vanaf ±1897 anoniem ongedoopt gestorven kindjes begraven. BONKERTWEG - Geen bebouwing. Doodlopend laantje / pad richting de voormalige schietbaan; 'De Schietberg' van de Burgerwacht in 1923 en de voormalige grondontginning van het R.K. kerkbestuur ten zuiden van de begraafplaats. Het gebied aldaar is tot in de jaren '60 heideachtig met een steile zandrug. Deze is gedeeltelijk afgegraven voor waarschijnlijk de ophoging van de nabijgelegen begraafplaatsen in 1897. Op de zandrug lag een voormalig eeuwenoud Peelpad. In de steile zuidzijde bouwen oeverzwaluwen hun nest in de vele holletjes.., tot in de jaren '60: de gele zandgrond wordt dan afgegraven en gebruikt voor de aanleg van de kruisende E3 / A67, daarna volkomen geëgaliseerd en is nu in gebruik als tuindersgrond. Er is op deze plek jammergenoeg niets meer over van de natuurlijke zandrug. De Bonkertweg ligt exact in het verlengde van de huidige Centurioweg. LAGEBRUGWEG H.23aa Van Woezik, Silvester R. (Rein van Woezik en Riek Aerts). Lagebrugweg 7. H.23a Van der Zwaan, Cornelis M. ("Knilles" van der Zwaan en Gertruda Simons). Lagebrugweg 11. H.23b Van der Zwaan, Johannes T. (Jan van der Zwaan en "Zus" Arts en inwonend haar broer Willem Arts). Lagebrugweg 15. ZINKSKESWEG - Geen bebouwing. Laantje / pad dat sinds midden jaren '60 doodloopt i.v.m. de aanleg van de snelweg A67 bij het snelweg-tankstation van Sjraar Naus. Voorheen liep dit rechte pad door tot aan de Helenavaart. Hier keren we om en vervolgen de Lagebrugweg richting dorp met aan de linkerzijde de in de jaren '60 aangelegde aansluiting met de Zinkskeslaan. LAGEBRUGWEG Advertentie uit promotieblad 'De Peel' 1955. H.23c Joosten, Antonius (Toon Joosten en Mien Koopmans - Hoenderpark ‘Overbeek’). Lagebrugweg 4. Bewoners jaren '70: Fam. W. Lamers-Bartels. Via het naamloze laantje rechts van H.23c (eveneens verhard met stenen van de afgebrande R.K. gebouwen); de voormalige 'Eigen Weg' van Maatschappij Helenaveen op de concessiegrens, gaan we richting de Oude Peelstraat. Dit laantje is een klein gedeelte van de 6 kilometer lange westelijke grens (de Grenslaan) van 'Het Helena-Veen'. Van Kanaaldijk-Noord tot 1 kilometer westelijk van de Limburgse grens bij de zgn. Bajonetbochten van de Helenavaart, richting Griendtsveen. De te vervenen grond van Maatschappij Helenaveen 'Het Helena-Veen' meet in 1853 exact zes bij één kilometer; 600 hectaren (excl. 10 hectaren voor de aan- en afvoerkanalen met de jaagpaden). OUDE PEELSTRAAT - Tijdens de Tweede Wereldoorlog: SCHOOLSTRAAT. Oude Peelstraat 17. 1922.      Café ''t Zinkske' in 1977.* Aannemer: timmerbedrijf Cornelis Kessels, Beringe. Bouwvergunning 24-11-1921 Lambertus Klerks - Architect W. Noten Deurne. H.24 Klerks, Albert (bakker Albert Klerks en Miet Daniëls). Oude Peelstraat 17. Na hernummering: Oude Peelstraat 39. Albert en Miet verhuizen en openen op 30 mei 1961 hun nieuwe Végé-winkel met bakkerij op het adres H.31, (Oude Peelstraat 6). Daarna openen Antoon en Bets Klerks-Erkelens begin jaren '60 aldaar Café ''t Zinkske'. In de achteraanbouw bevindt zich het softijs-loketje. Op 7 februari 1965 openen Antoon en Bets om 18:00 uur de nieuwe biljart- en feestzaal met amusementsorkest 'Duo Wim en Mia de Boer' uit Treebeek. Uitbater ''t Zinkske' in 1979: Silvester "Ves" en Petra Mestrom uit Neerkant en daarna Café ''t Kroegske' van W. van Grunsven (zoon van Martien en Betje van Grunsven-van Mullekom) en L. Mestrom (dochter van Ves). De markante handgeschilderde muurbelettering wordt dan helaas verwijderd (overgeschilderd). Zie de foto rechts. Klerks, Petrus A. (Aannemer Piet Klerks en Clasina van Horen. Oude Peelstraat 17a (achterzijde timmerwerkplaats). 2003: Klerks Bouwbedrijf, Na hernummering: Oude Peelstraat 41. H.24a Klerks, Petrus J. (Aannemer Jan Klerks en Wilhelmina van Woezik). Oude Peelstraat 19. 2003: Lambert (Piet zn.) aannemer, Na hernummering: Oude Peelstraat 43. H.24ab Van Woezik, Johannes H. (Jan van Woezik en Lien Geris, onderwijzeres Helenaveen / Neerkant). Het groene houten huisje in de tuin van "Thidder" van Woezik. Oude Peelstraat 21. H.24b Van Woezik, Theodorus C. (tuinder "Thidder" en Anna van Bussel). Oude Peelstraat 23. Na hernummering: Oude Peelstraat 47. H.24c Van Teeffelen, Cornelis J. (postbode "Knilles van de post" en Kooske Thomassen). Oude Peelstraat 27. Na hernummering: Oude Peelstraat 51.  Oude Peelstraat 29.        Het Post- en Telegraafkantoor rond 1958 op H.25. Post- en Telegraafkantoor PTT tot 1 oktober 1978. 1958: het telegraaf- / telefoonkantoor-icoontje staat bij H.25. Bouwvergunning 13-01-1921 Hermanus Daniëls - Architect W. Noten Deurne. H.25 Koopmans, Franciscus J. Postbesteller, kippenhouder en kerstbomenkweker "Sjefke" Koopmans en Luus Maessen (dochter van "Grad" Maessen en "Gien" Vervuurt, adres H.26). Luus is postkantoorhoudster tot in september 1978). Ze bedient de PTT-telefooncentrale na de Tweede Wereldoorlog tot 1951. De moeder van Luus; Gien Maessen-Vervuurt, draagt zorg voor het post- en telegraafkantoor met de 'centrale' op het adres H.26 (Oude Peelstraat 37) tot 1946 of mogelijk tot 1951. Bewoners tot 08-03-1949: Hermanus "Maan" Daniëls en Hendrica Strijbosch. Tot 1954: hun zoon Harrie Daniëls en Tina Mertens. Oude Peelstraat 29. Na hernummering: Oude Peelstraat 53. Tegenwoordig: Bakker-Verstegen Transport. Oude Peelstraat 35. Op de achtergrond de kippenhokken van "Sjefke" Koopmans. ©GV H.25a Veldhuizen, C.L. (Verzekeringsagent Cor, en Gon Maessen). Oude Peelstraat 35. Na hernummering: Oude Peelstraat 59. Gon is een dochter van "Grad" Maessen en "Gien" Vervuurt. Zie H.26. Oude Peelstraat 37. Het Post- en Telegraafkantoor rond 1940 op H.26. H.26 Maessen, Gerardus H. (Postbode "Grad Maes" en postkantoorhoudster "Gien" Vervuurt) en zoon Maessen Johannes H. (Jan "Maes" en "Grada vnTiffele"). Oude Peelstraat 37. Gebouwd in 1921. Gien Maessen-Vervuurt, draagt zorg voor het post- en telegraafkantoor met de PTT-telefooncentrale in deze woning tot 1946 of mogelijk tot 1951. Na hernummering: Oude Peelstraat 63. Oude Peelstraat 39. (Foto 1921). Th. van Teeffelen bij zijn Chevrolet. H.27 Van Teeffelen, Theodorus (taxichauffeur "Thidder vnTiffele" en Marie van Mullekom). Oude Peelstraat 39. Hierna: Handelsondernemer Jan van Teeffelen en Marie Vervuurt (zus van mijn vader), daarna hun zoon Th. van Teeffelen en M. van de Munckhof. Na hernummering: Oude Peelstraat 67a. Eerste bewoners (huis gebouwd) in 1921: brievenbesteller Reinier "Nierke" Vervuurt (broer van mijn opa Hannes Vervuurt) en Tina Evers. PTT-er Nierke wordt in de jaren '30 overgeplaatst naar Neerkant. Hij verhuist met zijn gezin daarheen. Enige tijd daarna wordt hij kantoorhouder in Oostrum bij Venraij. ZINKSKESLAAN - Geen bebouwing in 1955. Voorheen een eikenlaantje. In de jaren '60 aangesloten op de Lagebrugweg. Daarna volgde bebouwing met tuinderswoningen en glastuinbouwbedrijven. OUDE PEELSTRAAT Oude Peelstraat 43. De televisie-straalzender-antenne nabij de barakken van het Rijkskamp in 1953. H.28 Kantoor Rijkskamp. (Het latere BB-kamp). Oude Peelstraat 43. Na hernummering: Oude Peelstraat 93. H.28a Van Someren, M.H. Oude Peelstraat 47.    H.29. Oude Peelstraat 49.        1953. Hein van der Zwaan,   Op de achtergrond het nog niet ontgonnen heidegebied "'t Zinkske". H.29 Van der Zwaan, Hendricus. "Hein" van der Zwaan, voormalig schipper van de "Tuinboot"; de groenten-aak van de Tuinbouwvereniging en Maria Snellen). Oude Peelstraat 49. O.a. deze "Zwaantjes" zijn de bedenkers van de carnaval-verenigingsnaam "De Peelpluimen" in 1959. Na hernummering: Oude Peelstraat 97; het meest westelijke huis aan de Oude Peelstraat nabij het Deurnesch kanaal.   Militairen tijdens de Tweede Wereldoorlog bij de 'Hooge Brug' over het Deurnesch kanaal in de weg Helenaveen-Liessel. Deze ophaalbrug is zo genoemd omdat de voorganger een hooggelegen (vaste) brug was. Turfschepen van en voor het Gemeentelijk Veenbedrijf van Deurne konden zo ongehinderd de weg van Liessel-Helenaveen vv kruisen. © Foto uit collectie André Vervuurt. Terug richting Helenaveen. Links ligt de Deurnese 'Nieuwe Peel'. Vervening vindt hier plaats tot in 1979 door o.a. de firma Minke. Het eerste weggetje links, de Einderweg met de boerderij (Brouwers), is aangelegd begin jaren '60, tegelijkertijd met de aanleg van de nieuwe Oude Peelstraat. In de eerste bocht van de oude Peelstraat dempt men begin jaren '60 de Deurnese afwateringskanaaltjes. Ook de '4e zijwijk'. Daarop legt men dan de Centurioweg aan. De oude weg richting Liessel wordt vanaf daar tot aan het Deurnes Kanaal in gebruik genomen als fietspad. Schoolgaande jeugd noemt dit "Het wasbord". Noordelijk daarvan komt – parallel lopend – de nieuwe bredere Oude Peelstraat. H.29a Maessen, Wilhelmus J. ("Willemke" en Theodora, "Zus" van der Zwaan en haar onwonende broer Piet van der Zwaan). "Kinderen van der Zwaan". Oude Peelstraat 32. H.29ab Wed. Schimmel-Steijvers, G.J. Oude Peelstraat 45. H.29b Van Mullekom, Willem (tuinder Willy, "Wielie" en Geertruda, "Trui" Joosten). Oude Peelstraat 30. DOUGLASWEG - 1900: GRENSLAAN. Onderdeel van de 6 kilometer lange westelijke grens (de Grenslaan) van 'Het Helena-Veen'. Van Kanaaldijk-Noord tot 1 kilometer westelijk van de Limburgse grens bij de zgn. Bajonetbochten van de Helenavaart, richting Griendtsveen. Nabij een oude zandrug - een oud Peelpad - buigt de Douglasweg naar rechts richting 'Boven 9', aan de huidige Soemeersingel naast huisnummer nr. 67. In de jaren '50 van de vorige eeuw plantte de Maatschappij Helenaveen aldaar o.a. Douglasbomen die o.a. gebruikt werden als stutpalen in de Limburgse kolenmijnen en als lantaarn- en telefoonpalen. OUDE PEELSTRAAT Oude Peelstraat 28. (Foto 2008).* H.29c Wed. Crommentuyn-van Grunsven. Houten Oostenrijkse woning ("Lieske", sedert 28-10-1949 weduwe van "Ceeske" Crommentuyn, Assistent Rijkstuinbouwconsulent / gemeenteraadslid). Oude Peelstraat 28. Deze houten woning staat rechts van het oude turfkanaaltje "De Schoolwiek". In de jaren '30 van de vorige eeuw zwemt de Helenaveense jeugd in deze wiek. Ook worden er visconcoursen georganiseerd. Het kanaaltje is aangesloten op de "Fabriekswijk" langs de huidige Rector Nuijtsstraat en staat zo in verbinding met de Helenavaart. Via de Schoolwiek en de Fabriekswijk vervoert men tot 1912 de afgegraven turf richting de turfstrooiselfabriek (zie H.51). In maart/april 2019 worden deze wieken uitgebaggerd en opgeschoond. Politieagent in Helenaveen en de Peel in de jaren '50 - '60: Ch. Dhaene. "Daantje". H.29d Dhaene, Ch. Oude Peelstraat 18. H.29e Wijnen, Antonius A. Oude Peelstraat 16. H.29f Toonen, Christiaan A. (benedenwoning). Oude Peelstraat 14. H.29fa Van de Bovenkamp, Dirk G. (bovenwoning) (Dick van de Bovenkamp en Dina Postuma). Oude Peelstraat 14a. H.29g Postuma, Oege (benedenwoning). Later: Dirk van de Bovenkamp en Kee van de Bovenkamp-Buis (zie: H.123). Oude Peelstraat 12. H.29ga Van Grunsven, Hendricus P. (bovenwoning). Kantonnier en bladenman Harrie en Bertha Stijns). Oude Peelstraat 12a. Oude Peelstraat 10.  De oude schooldeuren. H.30 Openbare school. Oude Peelstraat 10. (Later: R.K. Gemengde lagere school. Sedert 1980: R.K. Basisschool 'De Peelparel'). Architect: Cor Roffelsen, Deurne. Gebouwd in 1914/1915 door aannemer Snijders uit Neerkant. Timmerwerk: kap, vloeren, deuren en ramen: mijn opa; meester timmerman Adrianus v.d. Oetelaar uit Schijndel. In 1966 - ’67 wordt het gebouw grondig gerenoveerd en verbouwd. In de jaren ’70 gebruikt aannemer Klerks de afgedankte binnendeuren van de school voor haar bouwkeet (op de foto bij nieuwbouw Th. Wijnen aan de Lagebrugweg 1a in 1977). Op het kavel H.31 (Oude Peelstraat 6) openen Albert Klerks en Miet Daniëls in 1957 hun bakkerij met levensmiddelenwinkel (VéGé). Een nieuwe kleuterschool wordt spoedig daarna, links van de bakkerij, gebouwd (Oude Peelstraat 8). In de jaren '80 wordt dat gebouw overbodig en spoedig gesloopt. Er wordt een riante nieuwe Rabobank op dit kavel gebouwd. In 2009 wordt dat gebouw alweer afgedankt en gesloopt en maakt plaats voor het huidige appartementengebouw "Het Peelhuys".   Oude Peelstraat 2. Foto 1953.  H.32 (D.23b en D.24) Peters, Theodorus A. (Bakker en waard "Thej" en uitbaatster Tilly Geurts). Oude Peelstraat 2. Hotel Café Restaurant "In d'Ouwe Peel." Geopend op 19 oktober 1951. Rechts op de foto uit 1953: de bakkerijwinkel van Tilly. Links het café met de muziek van de Seeburg jukebox. Boven het café bevinden zich de hotelkamers met balkon boven het overdekte terras. Op de voorgrond de 'tijdelijke' Baileybrug over de Helenavaart. Sigarenbandje met getekende afbeelding, een relatiegeschenk uit de beginjaren. De advertentie is in 1955 in promotieblad 'De Peel' geplaatst. Links van het café staat tijdens de kermis de enorme dans- en spiegeltent van de familie Bocken uit Helmond. Zie de foto bij adres H.5. De danslustigen lichten de beentjes van de vloer op de vrolijke klanken van het draaiorgel. Achter het café, nabij de losstaande bakkerij, plaatst Theo Peters tijdens de kermis "de zuiptent" met een orkest. Op het grasveld - "het kerkpleintje" - tegenover het café staan dan o.a. de luchtschommels, de draaimolen en de viskraam van Verdonschot uit Someren. De jaarlijkse kermis vindt plaats in het tweede weekend van september. De oogst is dan grotendeels binnen en de centjes verdiend... WILHELMINASTRAAT - Nu SOEMEERSINGEL.   Wilhelminastraat 9 en 11.*     "Betje gooit 'm vol".    Smid Dorus Naus. H.33 (D.25) Naus, Theodorus J. (Smid "Dorus" Naus en "Betje" Naus-van Teeffelen). Wilhelminastraat 9. Smederij en rijwielhandel. In 1935 opent Dorus Naus het Esso tankstation. Op de schoorsteen van het woonhuis staat de brandweersirene. In de jaren '60 betrekt zoon Geraar de woning. "Sjraar" drijft de smidse en Trees van den Hombergh de winkel. Geraar en Trees hebben een heel breed assortiment; ze verkopen huishoudelijke artikelen, speelgoed, souvenirs, verf, behang, fietsen, schroeven en spijkers en andere metaalwaren. De winkel en de smidse zijn gevestigd in een van de oudste gebouwen van Helenaveen. Tegenwoordig adres: Soemeersingel 9. Het winkel- en smederijgedeelte is een van de oudste 'Maatschappij Helenaveen'-woningen. In de 19e eeuw wonen hier 'Opzichter in het Veen' Frans Blatter en zijn eega Betje Bremer. Zij stond in Helenaveen bekend als "Heks Vrouw Bladder". Betje sprak voor Helenaveners bijna onverstaanbaar Overijssels. Via een loketje in de buitenmuur werden 's zaterdags de loonzakjes aan de veenwerkers en kanaalgravers uitgedeeld. H.35 (D.26) Kartner, Henricus J. (tuinman bij de zusters "Harrieke Ketner"). Wilhelminastraat 11. (daarna tot 13-09-1994: "Betje" Naus-van Teeffelen, weduwe van Dorus). Soemeersingel 11.   Wilhelminastraat 17 ±1940.    Gerrit Brouwer draagt melk-emmers met een juk. Kaasboerderij 'Hoeve Willem de Zwijger'. De weilanden erachter zijn sinds begin jaren '60 bebouwd met woningen. Meester Theelenstraat, Pastoor kerssemakersstraat, Pastoor Van Haarenstraat en Pastoor Bijnenstraat. H.36 Brouwer, G. (Kaasboer Gerrit, en Lideweijde "Lida" Noordegraaf). Wilhelminastraat 17. Soemeersingel 19, Bouwvergunning 26-02-1925 Maatschappij Helenaveen. Gebouwd in 1925 met steun van het Fonds Koning Willem III. De 'Willem de Zwijgerhoeve'. Bewoner in 1942: C. (Gerrit) Brouwer en Madalena van Bemmel. Op de foto: hoogstwaarschijnlijk de auto van kaasboer Gerrit Brouwer. Wilhelminastraat 19, hoek Radijsstraat. H.37 Van Esseveldt, Willem. (Eerste vrachtrijder van Helenaveen). Wilhelminastraat 19. Daarna: Geurt van Esseveldt en Riek Snieder. Soemeersingel 21. RADIJSSTRAAT - Nu RECTOR NUIJTSSTRAAT- 1900: LINDELAANTJE. Radijsstraat 5, nu Rector Nuijtsstraat 5. H.38 Wed. Naus-Swinkels, J. (Johanna Swinkels, weduwe van Godefridus "Fried" Naus). Radijsstraat 5. (Nu Rector Nuijtsstraat 5). Bewoners jaren '70: Toon Schonewille en Bertha Otten - Textielgroothandel en Butagas(fles)-omruilpunt. H.39 Schonewille, Jan. Radijsstraat 7. (Nu Rector Nuijtsstraat 7). Jaren '70: L. Klerks. WILHELMINASTRAAT - Nu SOEMEERSINGEL.   Wilhelminastraat 23-25-27. De Radijsstraat en de Wilhelminastraat. H.40 (D.36) Ned. Herv. Pastorie. (Dominee A.C. Christoffels). Wilhelminastraat 23. (Soemeersingel 25). Gebouwd in 1867, uitgebreid na 1906. H.41 (D.37) Ned. Herv. Kerk. Wilhelminastraat 25. (Soemeersingel). Gebouwd in 1867. Waterstaatsstijl. H.42. Wilhelminastraat 27. Foto: 16 mei 1989. Bron: © BHIC 's-Hertogenbosch. H.42 Leringkamer (Zondagsschooltje). Wilhelminastraat 27 (Soemeersingel 27). Gebouwd in 1904. Soemeersingel 33.   Cees de Feijter, voorzitter fanfare Wilona van 1960-1980  ©AV. (Foto kantoor: Gerard Veldhuizen). H.43 (D.38) De Feijter, Cornelis G. "Cees". Wilhelminastraat 31 (Soemeersingel 33). Administrateur en rentmeester Cees de Feijter en Anna Klazina Punt. 'Maatschappij Helenaveen'-Kantoor. In het kantoortje linksachter verstrekt De Feijter visvergunningen voor de Karpervijver, Helenavaart en andere Peelkanaaltjes. Cees is in 1960 medeoprichter van fanfare Wilona. Hij overlijdt op 20 juli 1980 op 62-jarige leeftijd. H.43a. Wilhelminastraat 37, december 2009 van Google Streetview. H.43a Van Grunsven, Michiel A. Wilhelminastraat 37. (Tuinder Michiel en Henrica Joosten). Soemeersingel 39. Gebouwd door Fonds Koning Willem III in de jaren 1938 / 1940. Verkocht in april 1940 aan Maatschappij Helenaveen. Begin 2014 is het huis gesloopt. Er staat nu een nieuwe woning op die plaats.   Advertentie uit 1947. H.44 (D.39) Wed. Joosten-Kartner, J. Wilhelminastraat 43. Johanna Francina Kartner, dochter van Henricus Kartner en Petronella van Mullekom. Voormalige veldwachterswoning en arrestantenhuisje (±1899) Jaren '60: Behang- en verfwinkel Jan Joosten. Jaren '70: Transportbedrijf Gebroeders Arts, daarna Jan Arts jr., Soemeersingel 47.   Soemeersingel 47, ±1980 -  ©AV - met dank aan A. van Horen-Arts. Het woonhuis met inpandig kantoor en gevangenen-cel is afgebroken in 2005. Daarna volgt nieuwbouw ernaast. Soemeersingel 47 en 51. ( ©AV - Foto 2003). Eierbewaarplaats tot 1963 (daarna confectieatelier en per 7-09-1980: Peuterspeelzaal ’t Eierdöpke). Wilhelminastraat 45. (Soemeersingel 51).   Wilhelminastraat 47.    Het gevaarlijke noodbruggetje bij "Nölleke". Aangelegd nadat Duitse militairen de ijzeren pontonbrug over de Fabriekswijk, hier in de weg Wilhelminastraat / Boven, hebben laten springen. Links ligt de Helenavaart. Tot hier heet de weg langs de Helenavaart "Wilhelminastraat", na de Fabriekswijk is dit "Boven". H.45 (D.40) Wijnen, Arnoldus A. (Nol, "Nölleke Wijne" en Betje Janssen). Wilhelminastraat 47. (Hoek Soemeersingel/Rector Nuijtsstraat). Voor deze: de ouders van Nol; Jantje Wijnen en Maria van Essen. De schoonbroer van Nol, Frans "de kapper" Arts drijft hier gedurende een jaar zijn kapperszaak omdat zijn woning (H.9) per 25 maart 1945 tijdelijk ter beschikking gesteld is geweest aan de dakloze Helenaveense kloosterzusters. Frans was destijds door de Duitse bezetter gedeporteerd en te werk gesteld in Duitsland. Deze in 1955 meest noordelijke woning van de Wilhelminastraat is afgebroken in de jaren ’50 van de vorige eeuw. RADIJSSTRAAT - Nu RECTOR NUIJTSSTRAAT. 1900: LINDELAANTJE. De verbinding vanaf de bocht tot aan de Soemeersingel bestond toen nog niet officieel omdat ook die kanaalzijde destijds in gebruik was voor het lossen van turf voor de turfstrooiselfabriek.   Radijsstraat 12.* H.46 Van Horen, Cornelis G. (Tuinder Cor, en Mien Wullems). Radijsstraat 12. Voormalige Maatschappijklerk-woning. Bouwvergunning 06-09-1918 Maatschappij Helenaveen. (Rector Nuijtsstraat 12).   Radijsstraat 10.    Toon en Hanna Arts-Kessels. H.47 Arts, Antonius J. (tuinder Toon Arts en Johanna Kessels). Radijsstraat 10. Voormalige Maatschappijklerk-woning. Bouwvergunning 25-05-1918 Maatschappij Helenaveen. (Rector Nuijtsstraat 10).    ±1960. Bonenaanvoer Veiling Venlo. Keurmeester Toon Vervuurt. Cees van Esseveldt en zijn eega                        ©AV Jo van de Bovenkamp. H.48 Van Esseveldt, Cornelis (vrachtrijder Cees van Esseveldt en Jo van de Bovenkamp). Radijsstraat 8. Voormalige Maatschappijklerk-woning. Bouwvergunning 25-05-1918 Maatschappij Helenaveen. (Rector Nuijtsstraat 8).   Radijsstraat 6. H.49 Jonker, Jan. Radijsstraat 6. Voormalige Maatschappijklerk-woning. Bouwvergunning 25-05-1918 Maatschappij Helenaveen. (Rector Nuijtsstraat).   Foto 1930. De was wordt gedaan in de Fabriekswijk vanaf het drijvende voetbruggetje naar Radijsstraat 9. Op de achtergrond: de smederij en voormalige turfstrooiselfabriek van Maatschappij Helenaveen langs de "wiek", richting Helenavaart. H.49a Crommentuyn, Wilhelmus (Tuinder "Willemke" en Anna Keisers). Radijsstraat 9. Voormalig Proeftuinschooltje (fruit) van Maatschappij Helenaveen. (Rector Nuijtsstraat 9).   Foto 1910. Links de woning Radijsstraat 13. Enkele turfaken liggen in de Fabriekswijk. Op de achtergrond de ijzeren pontonbrug over deze "wiek" nabij de Helenavaart (bij adres H.45). H.51 Aarts, Johan F. (Opzichter Maatschappij Helenaveen Johan Aarts en Petronella van Mullekom). Radijsstraat 13. (Rector Nuijtsstraat 13). Deze woning ligt tegen de voormalige turfstrooiselfabriek (adres Rector Nuijtsstraat 13a / 15 - kantoor H.52 en loods H.53). Dit fabrieksgebouw is rond 1880 gebouwd en als zodanig in bedrijf geweest tot in 1912. Hierna wordt de ruimte door de Maatschappij gebruikt voor timmerwerkzaamheden, houtverduurzaming ("Wolmaniseerkleinbedrijf" per juli 1947) en opslag. In 1969 vestigt Cor Janssen uit Griendtsveen er zijn auto-uitdeukerij en -spuiterij 'Autoschade Janssen' (Soemeersingel 53). BOVEN - 1900: Kanaalweg - nu SOEMEERSINGEL. H.54 Wed. Lagarde-Verhaegh P. (Petronella Verhaegh, weduwe van Johannes Lagarde). Boven 1. (Soemeersingel 55). H.55 Lagarde, Petrus J. Boven 3. (Soemeersingel 57). Voorheen woont hier het gezin van Pietje Sonnemans en Jaantje Scholts. Boven 5, Soemeersingel 61, Koningshoeve 'De Nassau'. Nassauhoeve. (Foto na verbouwing in 1978) ©AV. H.56 (D.48) Van Teeffelen, Johannes H. Boven 5. (Soemeersingel 61. Tuinder Hein van Teeffelen en Theodora van Geffen. Voorheen was dit het woonhuis van de Nassauhoeve). 1943: G.J. van Teeffelen en Petronella Bosch. In deze woning hield Gerardus van Teeffelen kantoor voor de Boerenleenbank. Deze (bij)baan heeft hij waarschijnlijk overgenomen van Lambertus Bosch (zie H.103). H.57 Arts, Marinus J. Boven 5a. Marinus en Jaan Hendrikx, (Soemeersingel 65). H.57 Hendrikx, Leonardus "Lej". Boven 7. (Soemeersingel). De fam. Marinus Arts verhuist naar een van de Koningswoningen aan de Koolweg. Gerard van Mullekom en Antonia van Kessel betrekken dan H.57. Boven 9. 1978. De boekweit- en tabakdroogschuur achter H.58, langs de Douglasweg. Deze is nog niet zo lang geleden helaas voor een groot deel gesloopt ©AV. H.58 Arts, Jacobus. "Coop Arts". Boven 9. (Soemeersingel 67 / hoek Douglasweg). Hierna bewoond door fam. Theodoor Lagarde en Jo Veldhuijzen. Bewoners per 24 augustus 1871: arbeider / herbergier Jan Kartner (geboren te Helmond op 07-09-1838) en Anna Vervuurt (geboren te Grubbenvorst op 22-06-1841), twee zoons en een dochter. 1900: tabaksteler / herbergier / tapper Johannes "Jan" van Woezik (geboren te Wamel, Gelderland. 20-09-1863) en Dorothea Hendriks. Achter de boekweitschuur is in 1921 een beugelbaan en de schietbaan van Handboogvereniging 'Oefening en Uitspanning' gelegen. DOUGLASWEG - Geen bebouwing. Onverharde laan van Soemeersingel naar Grenslaan (verlengde van huidige Aardbeiweg / Oude Peelstraat). Loopt gedeeltelijk langs een van de 'Fabriekswijken'. Verderop, richting Grenslaan, loopt dit pad enkele honderden meters over een heel oud Peelpad op een zandrug. Dit was vóór 1853 een van de weinige 'verbindingen' van Liessel langs het beruchte Soemeer naar Sevenum v.v. BOVEN - 1900: Kanaalweg - nu SOEMEERSINGEL. H.59 Joosten, Josephus. Tuinier "Job Jùste". Boven 13. (Soemeersingel 75). "Job" verhuist in 1960 met zijn zus "Dort" naar hun in dat jaar nieuw gebouwde woning aan de oude Peelstraat 23. Boven 13. ±1980.     Tuinderij Jan Jonker. ©SJ H.59a Joosten, Johannes Th. "Hannes Jùste". Boven 13. (Tuinder/Voorzitter Tuinbouwvereniging/Loco-burgemeester Hannes, en Theodora van Woezik) (Soemeersingel 75). Hierna verhuist de fam. Jan Jonker en Mien van Lierop begin jaren '60 van adres H.49 naar deze woning. Hannes en Theodora betrekken in 1960 hun nieuwbouwwoning aan de Oude Peelstraat 25. Naamloos eikenlaantje - Geen bebouwing. Prachtig origineel eikenlaantje tegenover de Soemeerbrug. Onverharde laan van Soemeersingel tot in de bossen bij de Grenswiek, ten zuiden van de Karpervijver. Is onderdeel van een heel oud Peelpad op een zandrug. Dit was vóór 1853 een van de weinige 'verbindingen' dwars door de Peel van Den Heytrack bij Neerkant via het beruchte Soemeer naar Sevenum v.v. BOVEN - 1900: Kanaalweg - nu SOEMEERSINGEL. Soemeersingel 77 en 79. De gammele Mariaveen-noodbrug wordt in 1974 afgesloten en in 1975 vervangen. H.60 Van der Werf, Adrianus G. Boven 17. (Soemeersingel 77). Jaren '60: Tuinder Harrie Janssen en Tonia van Mullekom. H.61 Janssen, Johannes Veenarbeider en tuinder Jan Janssen en Anna Arts. Boven 19. (Soemeersingel 79). Jaren '60: Zoon tuinder "Gradus" Janssen en Mia van Zon. H.62 Hendriks, Peter J (Piet Hendriks en Annie Lintjens). Boven 21. (Soemeersingel 81), tot ±1920: 'Het Zwarte Huis'.   Driek en Han Hendriks-Dijsselbloem vieren op 31 augustus 1967 hun 60-jarig huwelijksfeest. H.63 Hendriks, Hendricus ("Hatjes Driek" (een van de laatste turfstekers van Helenaveen) en "Toet Han" Dijsselbloem). Boven 23. (Soemeersingel). Jaren '60: A. van Roij-Boerenkamp. Luister naar de buurtende Driek en Han op de site van het Meertens Instituut. De opname is gemaakt op 21 maart 1972. Ook Jantje Wijnen neemt deel aan het interview. Klik hier en selecteer op de site 'Opnames binnen Europa' > 'Noord-Brabant' > 'Helenaveen' Klik hier om de bijbehorende meelees-tekst te lezen en/of te downloaden. Naamloos eikenlaantje - Geen bebouwing. Toegangspad tot aan de (voormalige) Karpervijver en de 'Grenswiek'.   Politieagent Dhaene      Anneke Timmers en Fien Theelen op het Karpervijverbruggetje. (H.29d) houdt bij de Karpervijver een oogje in het zeil. Dit onverharde eikenlaantje loopt tot aan de Karpervijver van Maatschappij Helenaveen. Visvergunningen kon men bekomen bij 'De Feijter' op H.43. Deze landelijk bekende visvijver is gegraven rond 1950. Veel kersverse bruidspaartjes lieten hier aan de waterkant hun trouwfoto's maken. Momenteel is deze voorheen prachtige vijver al jaren niet meer als zodanig in gebruik en dreigt te verdwijnen door 'beheersmaatregelen' van hogerhand. BOVEN - 1900: Kanaalweg - nu SOEMEERSINGEL. Boven 25. Soemeersingel 87. Koningshoeve de 'Oranje-hoeve'.* H.64 Hermanns, Hubertus Th. en onderwijzeres E. Linssen. Boven 25. De 'Oranje-hoeve' is gebouwd in 1912 met steun van het Fonds Koning Willem III. (Soemeersingel 87). Bewoner 1943: L. Hendriks als H.67. In 1955: fam. Teunis Kastelijn-Noordegraaf. Sedert 19 april 2005: B&B 'Oranjehoeve', fam. P. van der Zwaan.   Boven 27. Soemeersingel 91. (Foto's uit begin jaren '60).  ©MM H.65 Maessen, Gerardus H. Boven 27. (Meteropnemer GEB - Gemeentelijk Elektriciteits Bedrijf - "Gradduske Maes" en Adriana "Jana" Welten (onderwijzeres te Vlierden, Walsberg en Helenaveen). Vanaf de jaren '50/'60: Piet Hendriks en Annie Lintjens. (Soemeersingel 91). 2003: G. van Woezik.                V.l.n.r.: H.66 (Boven 31) ±1963. © Foto J.v.Buggenum-Rutten - Dergelijke arbeidershuisjes staan op veel plekken in Helenaveen - Het "stroomhuiske" van het GEB.* - Imker Bert Rutten met zijn befaamde 'bijenbaard'. (Foto: mevr. N. Rutten-Peeters) © JvB-R AV. De foto van de woning en meer informatie wordt t.z.t. geplaatst in het volgende boek 'Helenaveen van Boven tot Koningslaan'. H.66 Wed. Rutten-van Schijndel. "Drika" van Schijndel. Boven 31. Zeer ongerieflijk, vochtig en klein arbeidershuisje, tot in 1965 bewoond door imker "Bertje" Rutten en Nel Peeters. Bert en Nel Rutten verhuizen in 1965 met hun gezin naar hun nieuwbouwwoning "De Zonnestraal", Pastoor Kerssemakersstraat 1. Boven 31 wordt daarna gesloopt. Ernaast staat een transformatorhuisje van het 'Gemeentelijk Electriciteits Bedrijf' GEB (Soemeersingel 93). - Bewoners in 1923: Evert de Vries (geboren te Brakel, Gelderland) en Geesje Schonewille, geboren op 27 maart 1899 in het verveningsgebied Moorends Thorne, Engeland (zie ook: 'Memories of Bygone Moorends' en Google StreetView). Geesje is overleden op evacuatieadres te Maasbree op 5 november 1944. Evert en Geesje zijn de ouders van "Pietje" Vermeulen-de Vries (Spruitweg 2a). Boven 33, Soemeersingel 97. De oudste Koningshoeve; de 'Wilhelminahoeve'. Gebouwd in 1908 met een renteloos voorschot van 1000 gulden van het Fonds Koning Willem III. De hoeve had 16 hectaren landbouwgrond. Foto van rond 1910. Op de voorgrond de eerste bewoners; de familie Johannes van Mullekom-Schaper. Zij staan op de ijzeren pontonbrug over het zijkanaal ("wiek") aldaar. H.67 (D.62) Wullms, Cornelis H.H. Boven 33. (Soemeersingel 97). Hierna Wim van der Zwaan en Marie Wullms en daarna zoon Jan van der Zwaan en Annelies van der Werf. Eerste bewoner in 1908: Johannes "Hannes" van Mullekom en Martha Schaper. 1943: L. Hendriks (als H64.)  Boven 35 en 37. Soemeersingel 99 en 101 in 2009 ©AV. H.68 (D.63) Vermeulen, Roeland G. (Roel Vermeulen en Pietje de Vries). Boven 35. (Soemeersingel 99). 1933: Geert Schonewille en Pieterje Botter. Sinds 1971: zoon Wijnand Vermeulen. H.69 (D.64) Erkelens, Andries. Boven 37. (Soemeersingel 101). Joosten, Leonardus (tuinder Leonard en "Kooske" Erkelens). Daarna: Jan (van Marinus) Arts. In 2008 - 2015: Jos Crommentuijn (van Jac van Coop Crommentuijn en Miet van Mullekom - Ambachtelijke tingieterij Atelier Peelwerk. Naamloos laantje - Geen bebouwing. Onverhard origineel laantje van Soemeersingel tot in het 'Eikentelgenbos' ten zuiden van de Julianahoeve. Het laantje loopt langs een van de drietandwieken van de zesde hoofdwijk in de Oude Helenapeel. BOVEN - 1900: Kanaalweg - nu SOEMEERSINGEL. Boven 41.                        Martinus Hoek en Johanna Schelling. Julianahoeve. Gebouwd in 1910 met steun van het Fonds Koning Willem III. H.70 (D.65) Van der Kroon, Philippus (boer "Flip" en zijn eega Maria van den Broek). Boven 41. (Soemeersingel 107). Koningshoeve 'Juliana'. Tot eind 1909 staat iets zuidoostelijker aan de Soemeersingel het huisje (D.65) van Martinus Hoek en zijn kinderen Cornelis, Adrianus, Johannes, Jacobus en Petronella. Martinus komt met zijn gezin op 3 januari 1883 vanuit Roelofarendsveen naar Helenaveen D.65 om mee te helpen met het opzetten van de Westlandse (proef)tuinen (bij adres H.15 en H.49a). Op 15 augustus 1907 sterft zijn eega Johanna Schelling. Hij hertrouwt en verhuist met zijn 16 kinderen naar Neerkant. Woning D.65 wordt in 1910 afgebroken in verband met de bouw van de Julianahoeve. De contouren van deze woning zijn nog steeds zichtbaar in het weiland. Zie: AHN (Operationele laag bijv. AHN2 'Hillshade') > Soemeersingel 107, Helenaveen. Martinus hertrouwt in Neerkant op 15-01-1910 met Wilhelmina Slaats, weduwe van Gerardus Basten. Wilhelmina heeft vijf kinderen. Jan Dekker en Jan Stroet zijn na 1910 de bewoners van de Julianahoeve op H.70. In 1926: Huibert van Rossum en Cornelia Hollemans. Hun schuur en de stal zijn afgebrand op 21-10-1926. Geen vee omgekomen behalve 20 jonge kippen. In 1943 bewoont C. Graafland (Graveland) de Julianahoeve. H.71 Van Eckendonk, Michiel. Boven 43. (Soemeersingel 109)  Boven 45. Soemeersingel 113 in 1992 (Foto: W. Bloemendal). H.71a De Vries, H. (Henk). Boven 45. (Soemeersingel 113). H.72 Van Mullekom, Ant. E. Boven 47. (Soemeersingel 119). H.73 Prijs, Jan. Boven 49. (Soemeersingel 123).   Boven 53. Koningshoeve 'Willem III'. Foto ±1970.* H.74 Wed. Snieder-Kastelijn J.H. Johanna Kastelijn, weduwe van Jan Kiempe Snieder. Wim Snieder. Boven 53. Koningshoeve 'Willem III'. Gebouwd in 1913 met steun van het Fonds Koning Willem III. (Soemeersingel 127). Bewoner 1943: kaasboer H. Anker. Jaren '70: P. Krekels. H.75 Muskee, Jan. Boven 55. (Soemeersingel 135). Inwonend: Geertruida "Trui" Bremer-Prijs, sinds 22-03-1945 weduwe van Jan Bremer. Deze woning is afgebroken tussen 1955 en 1959. H.76 Adres bestaat in 1955 niet meer. De woning stond schuin tegenover de Hendrikhoeve. H.77 Wed. Muskee-Prijs, Geertruid "Geertje". Boven 59. (Soemeersingel 137). Daarna: Cor Profijt. In de jaren '70 van de vorige eeuw: A. v.d. Mortel. H.78 Krekels, Johannes M. Boven 61. (Soemeersingel 141). H. Gebbink, boomkweker bij de fa. Van Well. H.79 Wed. Slot-Moes, "Jantje". Boven 63. (Soemeersingel 145). Inwonend Toon (van Loeves Pier) Janssen. Toon heeft diverse miniatuurgebouwen zoals een kerk en een molen in zijn voortuin staan. H.80 was het rechterdeel van H.79. Deze woning is afgebrand op 9-7-1926 en werd toen bewoond door Johannes Prijs, ..., en een klein kind. H-nummer is in 1955 vervallen.   Boven 65. Piet Rutten in 1948. H.81 Rutten, Peter L. Piet Rutten en Anna Jacobs. Boven 65. Afgebrand op 9-7-1926. Herbouwd. (Soemeersingel). 1961: Henk Oosterveen en Aaltje Derks. Voorheen zijn twee woningen; H.81 Weduwe Slot en H.82 Roelof Oosterveen. H.83 Philipsen, Pieter M. (Piet "Flipse" en An Lenders). Boven 67. (Soemeersingel 149). Piet Philipsen verhuist in 1964 met zijn gezin naar de tabaksschuurwoning H.131, Geldersestraat 10. 1968: Aarnout de Feyter (broer van Cees, de administrateur van Maatschappij Helenaveen). H.84 Wed. Derks-Bremer. Aaltje Bremer, sinds 05-03-1945 weduwe van veenarbeider Berend Derks, (broer van Jan, H.85). Boven 69. (Soemeersingel. Deze meest noordelijke woning van Helenaveen "Boven" nabij de zgn. 'Bajonetbochten' in de Helenavaart is rond 1960 afgebroken). KAASWEG Kaasweg 10. (Foto: Geert Derks, Nieuw Zeeland).       2007. Kaasweg 10. 2014. Na rigoureuze ingrepen..; 'werkzaamheden' door Staatsbosbeheer. H.85 Derks, J. Veenbaas der Maatschappij Mariaveen Jan Derks en eega Jaantje Bies. Kaasweg 10. Dit voormalig kaasboerderijtje van 'Maatschappij Helenaveen' heeft nagenoeg dezelfde vormgeving als de woning (de schuilkelder) in de Driehonderd Bunders. H.86 Adres bestaat niet meer: woning afgebrand tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bewoners destijds: familie Postuma. H.87 Wed. Anker-Hoogendoorn, M. Merregje Hoogendoorn, weduwe van K.W. Anker. Kaasweg 8. Kaasweg 6. De oude 'Hendrikhoeve' van 1912 in volle glorie. H.88 Wed. Noordegraaf-Maat, C. Celia Pieternella Maat, weduwe van Cornelis Noordegraaf. Koningshoeve 'Hendrik'. De 'Hendrikhoeve', gebouwd in 1912 met steun van het Fonds Koning Willem III. Kaasweg 6. Daarbij inwonend: Noordegraaf, Leendert C. De hoeve is gesloopt in de jaren '60 van de vorige eeeuw en door nieuwbouw vervangen in de jaren '70. Bewoner: familie Klaas Anker (volle neef van Klaas Anker op H.89).   Kaasweg 2. Koningshoeve 'Emma'.     "De dokter komt!" in 1949 ©AV. Foto tijdens de bouw in 1910. H.89 Anker, Jacob en kaasboer Klaas (organist in de protestantse kerk). Kaasweg 2. 'Emmahoeve', gebouwd in 1910 met steun van het Fonds Koning Willem III. De 'Emmahoeve' is bereikbaar via de "Kaaswegbrug" over de Helenavaart. In 1978 is dit gevaarlijke noodbruggetje vervangen voor een nieuw houten exemplaar. Tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog lag hier een draaibrug. Op de rechter foto (met op de achtergrond 'Hoeve Willem III') rijdt huisarts Verhaegen uit Deurne met zijn Studebaker het bruggetje op, richting Kaasweg. Klik hier voor meer informatie. De brug is de toegang richting de natuurgebieden 'De Driehonderd Bunders' en de 'Horster Driehoek' bij Griendtsveen. In 1943 woont de familie A. Kool in deze Koningshoeve. Jaren '70: Klaaszn. Pieter Anker. KOOLWEG - 1900: ACHTERLAAN. H.90 Van Eckendonk, Hendricus. Koolweg 64. H.91 Wed. De Jongh-de Vries, Eike. Koolweg 62. Inwonend: De Jongh, Peter ("Peer"). H.92 Wed. Van Esseveldt-de Jongh, G. Gerritje Cornelia de Jongh, sinds 3 maart 1954 weduwe van Aalbert van Esseveldt. Koolweg 60. Fonds Koning Willem III woning, bouwprijs Fl. 1167,12. Betrokken door H. de Jongh op 23 november 1903.   Pietje Verstappen in 1959 ©AV. H.93 Verstappen, Peter Th.J. "Pietje". (Fonds Koning Willem III woning). Bouwprijs Fl. 941,86. Bewoner op 15-10-1894: J. Coort. Koolweg 54. H.94 Oosterveen, R. Roelof Oosterveen en Hendrika Prijs. Koolweg 52. (Fonds Koning Willem III woning). Bouwprijs Fl. 1207,25 en 'n halve cent. Op 15-12-1890 betrokken door J. Koppers. H.95 Oosterveen, Hendrikus. Koolweg 50. (Fonds Koning Willem III woning). H.96 Oosterveen, Johannes. Koolweg 48. (Fonds Koning Willem III woning). (De 4 Fondswoningen worden op 16 mei 1937 verkocht aan Maatschappij Helenaveen). Koolweg 46 en 44. Niet meer bestaande adressen. Deze Koningswoningen zijn afgebrand tijdens de grote Peelbrand van 19 augustus 1921, gesloopt en niet meer opgebouwd. De huisputten zijn in 2013 ter herinnering zichtbaar gemaakt en voorzien van een informatiebord. In de put van nr. 44 staat het kunstwerk 'De Hellehond' van de Helenaveense beeldend kunstenaar Dirk Verberne.   Vrachtrijder Jan Arts sr.    Koolweg 42. H.96a Arts, Jan (Vrachtrijder Jan en Maria de Vries. Koolweg 42, gebouwd door Fonds Willem III 1938 / 1940. Verkocht in april 1940 aan de Mij. Helenaveen). 2001: J. van Woezik en G. van der Zwaan. Koolweg 40. Aan de achterzijde ligt de provinciegrens met Mariaveen, Limburg. H.96b Wehrmachtshuisje. Gebouwd in 1942 (luchtafweer in de Tweede Wereldoorlog). Na 1945: de familie Jan Jonker en Mien van Lierop. Zij verhuizen hierna naar H.49 en daarna naar H.59a. Vanaf de jaren '60 wordt deze woning bewoond door de familie Martien Rutten. Koolweg 40. Koolweg 38. Links op de hoek het bordje 'BB-post'.       Griet en Coop in 1974 ©AV. H.97 (D.114) Crommentuijn, Jacobus. "Coop" Crommentuijn en "Griet" Veldhuijzen. Koolweg 38. BB-post. Hierna: hun zoon, tuinder Sjaak Crommentuijn en Miet van Mullekom. Ouders "Coop" en "Griet" verhuizen in 1958 naar hun nieuwe houten 'Oostenrijkse' woning (Oude Peelstraat 28a) aan de Schoolwiek. Zandpad richting Mariaveen - Later kreeg het de naam 'Kamp Mariaveen'. Dit is de toegang tot natuurgebied 'Mariaveen' en het biologisch station van Staatsbosbeheer. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stonden hier nog een paar boerderijen / schuren van Ontginningsmaatschappij 'Mariaveen'. In een ervan is enige tijd het noodklooster, kleuter- en meisjesschool gevestigd geweest. Hier vond op 8 oktober 1944 de verschrikkelijke Kerkrazzia plaats. Ook dat gebouw is afgebroken. Nu is op die plek de parkeerplaats van het biologisch station.  Koolweg 36. Jaren '50. Vers geplukte augurken worden gewassen in de Helenavaart ©AV. H.99 Arts, Christiaan A. ("Sjun Arts"). Koolweg 36. H.100 Boerenkamp, Godefridus (jachtopziener Frits Boerenkamp en Siena Hartering). Koolweg 34. 1968-1972: beeldend kunstenaar Gerrit van Bakel Bouwvergunning 20-07-1945 J.L.Clercx Helmond - Architect Jan Magis Helmond. Koolweg 32. De woning van Cor en Stien aan de Helenavaart.* H.101 Luijten, Cornelis W. (tuinder en voorzitter der Tuinbouwvereniging Helenaveen. Cor Luijten en Stien van Lier). Koolweg 32. Begin jaren '80: Zoon W. Luijten en L. Sonnemans. Koolweg 30. Foto 1960. Typisch 'Maatschappij Helenaveen'-woninkje. Links de stal voor koe of varken. H.102 Van Mullekom, Gerardus en Antonia van Kessel. Koolweg 30. Later verbouwd en bewoond door o.a. Frits Boerenkamp en daarna Cor en Stien Luijten. H.103 (120) Beekman-Proenings, Johanna W., sedert 9 augustus 1949 weduwe van Gerardus Hendrikus Beekman. Koolweg 26. Inwonend: zoon "Nardje" Beekman en Jacob M. Feijtel. Dit bord hing naast de voordeur van deze woning, tegenwoordig Koolweg 26. (Rond 1900: Lambertus Bosch en Wilhelmina Janssen, de ouders van Jan, Henrica, Driek, Gerardus en Betje Bosch. Inwonend: nichtje Nelleke Janssen uit Rotterdam. Lambertus Bosch deed bankzaken in deze Maatschappij-woning. Een voorloper van de Boerenleenbank / Rabobank. In 2000 woont op nr. 26 Derks. H.104 Maessen, Jacobus H. ("Coop Maes" en Drika). Koolweg 24. En Janssen, Petrus M. (Piet, gehuwd met dochter "Driekske" Maessen). H.105 Van de Bovenkamp, A.J. (Albert, "Bruurke" van de friettent naast café Peters, jaren '60-'70). Koolweg 22. Koolweg 20. Verscholen tussen het groen aan de Helenavaart.* H.106 Wed. Van Kessel-Maessen, M. Maria Maessen, weduwe van Wilhelmus van Kessel. Koolweg 20. H.107 Janssen, Antonius M. (Toon). Koolweg 18. H.108 Wed. Craenen-van Berlo, H. "Drika" van Berlo, "vrouwke Craenen", weduwe van Peter Craenen. Koolweg 16. H.109 Wijnen, Johannes. "Jantje Wijne". Hij is sinds 7 april 1950 weduwnaar van Maria van Essen. Koolweg 12. Inwonend: Schoonzoon Jan van Mullekom (x Anneke Wijnen, dochter van Jantje Wijnen). Luister naar de buurtende Jantje Wijnen op de site van het Meertens Instituut. De opname is gemaakt op 21 maart 1972. Ook Driek en Han Hendriks-Dijsselbloem nemen deel aan het interview. Klik hier en selecteer op de site 'Opnames binnen Europa' > 'Noord-Brabant' > 'Helenaveen' Klik hier om de bijbehorende meelees-tekst te lezen en/of te downloaden. H.110 Swinkels, Theodorus ("Dorus", en Wilhelmina van Stokkum). Koolweg 10. Koolweg 8. Schuin tegenover H.44 aan de andere zijde van de Helenavaart.* H.111 Toonen, Hendricus Th. ("Heintje"). Koolweg 8. Bekend van het spookverhaal "Heintje en zijn Heksenkrans" in "Spokerijen in de Peel" van Peelziener Leo Kluijtmans. H.112 Arts, Arnoldus Th. (Nol). Koolweg 6. Hierna: Tuinder en eierhandel Toon "van ome Marinus" van Mullekom en Toos Mestrom. SPRUITWEG H.113 (D.131) Van Horen, Gerardus L. en G.J. ("Grad"). Spruitweg 8. 1899: D131, G. van Hameren. Tot in de jaren '50 van de vorige eeuw stond hiernaast een windwatermolentje. Bewoner vanaf de jaren '60: familie Sjaak van Horen. H.114 (D.132) Van der Werf, Johannes C. Jan. Spruitweg 4. In de jaren '70: Boots. 1899: D.132, Cornelis Veldhuijzen. (D.133 - H.130) Kavel tegenover protestantse kerk. Hier stond tot 2-5-1927 de tuinderswoning van Hermanus "Pinnekes Maan" Daniëls. Op die dag brandde het geheel af. De familie Strijbosch woonde eerder in dat huis. Pater Henricus Strijbosch is hier geboren. In 1970 wordt op de fundamenten de houten woning van Roel Vermeulen en Pietje de Vries gebouwd. Spruitweg 2a.   Spruitweg 2.     Nu Soemeersingel 2. Foto 1965 vanaf de Carpsbrug. Jaren '60. Kinderen van Cees de Feijter varen met hun kano door de Helenavaart bij "De Kom'" (©AV Foto: Angelique de Feijter). H.115 (D.134) De Vries, Jacobus (Koos). Spruitweg 2. (overzijde kanaal met eigen metalen bielzenbruggetje, tegenover Soemeersingel nr. 5). 1980: J. Krekels. Sinds eind vorige eeuw is dit adres Soemeersingel 2, i.v.m. verwarrende straataanduiding na een ambulance-noodgeval. WIJKSTRAAT Wijkstraat 3.     8 mei 1961. Jan en "Hanneke" van der Zwaan- Crommentuijn.* Ze vieren op die dag hun gouden huwelijksfeest. Op 6 mei 1911 zijn zij voor de wet gehuwd in Deurne. De kerkelijke inzegening is op 11 mei 1911. Jan en Hanneke zijn de ouders van Jantje (H.14 / Kervelweg 8) - Wim (Wilhelminahoeve, H.67 / Boven 33) - Martien (H.116) - Anna (Luijten-van der Zwaan, H.132 / Geldersestraat 6) - Mien (Van Horen-van der Zwaan, H12a / Kervelweg 1). Jan is een halfbroer van Arie van der Zwaan; de vader van Jan (H.23b) en "Knilles" (H23a). H.116 (D.136) Van der Zwaan, Johannes van der Zwaan en "Hanneke" Crommentuijn en hun zoon Martien. Wijkstraat 3. Hierna Martien van der Zwaan en Luus Maessen. Nu Sevenumseweg nr. 1. Het huis staat aan de oostkant van 'De Kom' aan het Sevenumkanaal, gezien vanaf de Wilhelminastraat. Gebouwd na het einde van de Tweede Wereldoorlog op oude fundamenten. Zelfde architectuur als H.115, H.119 en H.124. Jaren '60: Van Well. Verbouwd. Jaren '70: "Pietje van Cobuske" Maessen. Huidige bewoner: A. Crommentuijn en H. Geven. KOOLWEG - 1900: ACHTERLAAN.   De draaibrug bij H.117. 1939: Nederlandse soldaten laten ook deze brug springen en wordt daarna provisorisch hersteld. Rond 1950 zakt een vrachtwagen van Jan en Sjef Arts door de versleten noodbrug. Hierna wordt op deze plaats een dam met duiker aangelegd. H.117 Van Lieshout, Henricus. Harrie van Lieshout en "Miet" Kartner. Koolweg 7. Huis naast het Sevenumkanaal. Bewoner jaren '60 - '70: tuinder en kerkbestuurslid Ad van der Werf. Het 'Heerenhuis'. SEVENUMSEWEG - 1912: TWEEDE WIEK. Destijds een zandpad naast (de huidige "Kom") het Broemeerkanaal richting Evertsoord.  Sevenumseweg 2, op 3 mei 1958 ©AV.    Sevenumseweg 2, 1978 ©AV. H.118 Van Teeffelen, Gerardus H. (Gerrit, en Anna Klerks. Kruidenierswinkel en Boerenleenbank). Sevenumseweg 2. Gebouwd in 1943/1944. Rond 1960: tuinder Harrie Sonnemans en Doortje van Mullekom. De linker foto is genomen vanaf Helenastraat 4 (R.K. pastorietuin). Op de westgevel hangen de reclameplaten van Anna's levensmiddelenwinkel en de Boerenleenbank van Gerrit. Het betonnen paaltje met oranje hoek staat langs de Helenastraat / Helenavaart. ASPERGEWEG - Nu JAN DECKERSSTRAAT. Aspergeweg 3. Foto 1978.    Middelste foto: begin jaren '60 - Pietje Sonnemans toont ons met trots een flinke 'D'-augurk (...). Rechts van hem: zijn kinderen Lies, Nellie, Harrie en Huubke. Op de rechter foto: "Piërke" Sonnemans. Hij wast de augurken in een zinken teil. De tuinders halen het water uit de Helenavaart. De augurken kunnen na het wassen de 'AK's (AugurkenKisten) in; op naar de sorteermachine onder het afdak naast het parochiehuis, op de plaats van het huidige DorpsServiceCentrum / Peelbascule (zie H.22). H.119 (D.140) Sonnemans, Peter Th. ("Pietje" Sonnemans en Christine "Jaantje" Scholts). Aspergeweg 3, nu Jan Deckersstraat 3. Op deze plaats stond in 1872 de winkel van "opzichter in het Veen" Jan Deckers (gedwongen winkelnering). 1900: R.K. kerk-organist Aarts en zijn eega, winkelierster "Ciska". Voor de winkel ligt over de Helenavaart een rolbruggetje voor wandelaars en fietsers. Na Ciska is het aannemers- en metselbedrijf van "Bertus" Klerks en de 'koloniale waren'-winkel van zijn eega "Nelleke" Thijssen hier gevestigd. Het bruggetje wordt in mei 1940 opgeblazen door Nederlandse militairen "om de Duitsers tegen te houden (...)" De winkel wordt op 20 november 1944 in brand gestoken door terugtrekkende Duitse militairen. Hierna volgt nieuwbouw voor tuinder "Pietje" Sonnemans (zie de linker foto hierboven). ±1965: Zoon Huub Sonnemans en echtg. Nellie Vossen. Inwonend; broer Piërre Sonnemans. Vader Pietje verhuist dan naar zijn nieuwe woning op de hoek van de Centurioweg / Oude Peelstraat. Klik hier voor een foto van de aanleg van de Centurioweg, begin jaren '60.   ± 1930. Het rolbruggetje bij Ciska Aarts.    ±1940. Nelleke's winkel. KRUISBESWEG - 1912: EERSTE WIEK. Destijds een begrint jaagpad naast "De Boksloot" richting "Medegebruik", de weidegronden van Maatschappij Helenaveen op Limburgs gebied. Kruisbesweg 8. Foto 1978. De woning ligt aan de Boksloot en heeft nagenoeg dezelfde architectuur als H.123. H.121 (D.143) Sonnemans, Hermanus (Manus, "Maan"). Kruisbesweg 8. Daarna: zoon Jan en Nelly, "Zus van Piete" (Piet en Han van Mullekom-Verschaeren). H.122 (D.144) Brouwer, Berend en Frederik. Kruisbesweg 4. 1899: Tabaksplanterszoon H. Vervuurt. Deze verhuisde naar Lommel, België. 1980: Th. van Well en echtgenote Willemse. 2018: woning verkocht. ASPERGEWEG - Nu JAN DECKERSSTRAAT. Aspergeweg 7.     Dirk en Kee van de Bovenkamp-Buis. Foto 2010, op de hoek van de Kruisbesweg bij 'de kleine kom'. Recentelijk afgebroken voor nieuwbouw. H.123 Van de Bovenkamp, Dirk van de Bovenkamp en Kee Buis. Aspergeweg 7. (nu Jan Deckersstraat 7). (Jaren '50-'60-'70: Geurt van de Bovenkamp en Jo Verbeek). Klik hier voor een prachtig 'Van de Bovenkamp'-filmpje van 1958 op YouTube. Aspergeweg 9. Foto 1978. De plaats van de voormalige schuurdeur is nog herkenbaar ©AV. H.124 Swinkels, Johanna F. Aspergeweg 9. (nu Jan Deckersstraat 9). 1943: De 'Prinsessehoeve'. Herbouwd na het einde van de Tweede Wereldoorlog op de oude fundamenten. 1980: Groentenhandelaar/marktkoopman Wouter Swinkels en Truus Weick. 2003: Wouter-zoon Hans Swinkels. GELDERSESTRAAT - 1870: GELDERSCHE LAAN - 1875: TWEEDE LAAN NAAR SEVENUM. Geldersestraat 3. (Foto: begin jaren '60). tabaksschuur met kopwoningen. Gebouwd in 1870, samen met nog twee van dergelijke imposante tabakdroogschuren voor Gelderse tabaktelers aan de Geldersestraat. De teelt van tabak vindt in Helenaveen plaats van 1870 tot 1883. De door Maatschappij Helenaveen in 1870 naar hier gehaalde telers zijn o.a. de families Van Stokkum, Van den Hurk, Van Woezik, Buis, Van de Bovenkamp, Vervuurt en Van Welie. H.125 Ulens Vic. en Hoogendoorn, J. (Victor Ulens en eega Johanna W. Buis - Jan Hoogendoorn en Wies Ulens). Geldersestraat 3. Victor Ulens betrekt deze tabaksschuurwoning in 1917. De 'Waldeckhoeve' is genoemd naar Emma van Waldeck-Pyrmont, koningin-regentes van Nederland tussen 1890 en 1898. Zij is de tweede echtgenote (per 1879) van Koning Willem III, de beschermheer van Maatschappij Helenaveen. H.127 Wijnands, Martinus en echtgenote Wilhelmina van Lieshout. Geldersestraat 5. (tabaksschuurwoning). Rond 1960: zoon Harrie Wijnands en Toos Sijben. 2003: Harrie-zoon Martien Wijnands. H.128 Hendriks, Leonardus A. ("Lej" Hendriks en Maria Kennis). Geldersestraat 9. (Jaren '70 Jules de Corte tot 1996).   De oude houten tabakdroogschuur tussen Geldersestraat 9 en Koolweg 1. Afgebroken in de jaren '60. KOOLWEG - 1900: ACHTERLAAN. Koolweg 1. (Foto: Pinksteren 1966). Links daarvan: H.128 Geldersestraat 9 (Jules de Corte).* H.129 Kluijtmans, Joachim H. en echtgenote Elisa Helena "Lieske" Hunnekens. Koolweg 1. Afgebrand 21-02-1967. Bewoners: Theo en Corry van Goch-van Esseveldt en haar moeder Jo van Esseveldt-van de Bovenkamp. Zie H.48. Deze Maatschappij-woning is niet herbouwd. GELDERSESTRAAT - 1875: TWEEDE LAAN NAAR SEVENUM - 1870: GELDERSCHE LAAN.   H.130. Foto: 16 mei 1989. Bron: © BHIC 's-Hertogenbosch. H.130 Van Mullekom, Marinus D. Tuinder Marinus van Mullekom en Johanna van der Werf. Geldersestraat 12. (Tabaksschuurwoning). In 1963 vestigt zich de familie Piet Hoogenboom - tuinder uit Zwijndrecht - in deze woning.       H.131. Geldersestraat 10. (Foto: begin jaren '60). H.131 Van den Hurk, Arnoldus A. (Arnold) en Antonia Zeegers. Zij woonden hier tot in mei 1963 en verhuisden toen naar de woning aan de Oude Peelstraat 18. Geldersestraat 10. (tabaksschuurwoning, gebouwd in 1870. Zelfde architectuur als H.125). 1951: Frans van den Hurk (*Helenaveen 23-07-1881 †Deurne 31-07-1960) en eega Anna van Heugten. 1964: Piet Philipsen en An Lenders. Tuinderij. De naastgelegen werkplaats en bonendrogerij zijn afgebrand op 29 oktober 1971.   H.132 en geheel rechts H.133. Foto: 16 mei 1989. Bron: © BHIC 's-Hertogenbosch. H.132 Luijten, Henricus. Tuinder Harrie Luijten en An van der Zwaan. Geldersestraat 6. (Kopwoning in een van de eerste boekweit- en tabakdroogschuren). H.132a Wijnhoven, Martinus Th. (Stenen kippenhok, omgebouwd tot noodwoning). Geldersestraat 4a. Jaren '60: Piet en Griet Sijben. Piet is medewerker in de tuinderij bij Harrie Sonnemans, H.118. Hierna verhuizen zij naar de Kanaalstraat in Beringe. Johanna Antonia Cornelia "Janske" van Neerven-Pardoel. Geboren op turfschip 'De Waal' op 18 augustus 1897 te Rotterdam. Dochter van 'Maatschappij Helenaveen'-turfschipper Willem Pardoel en tabakplantersdochter Anna van Welie. Janske trok in haar jonge jaren als teugelaarster (toger) vaders' turfschip via de Helenavaart, Noordervaart en Zuid-Willemsvaart naar o.a. 's-Hertogenbosch! Ze overleed op 12 maart 1989 in verzorgingshuis 'De Nieuwe Erve' te Liessel. H.133 Wed. Van Neerven-Pardoel J. Johanna. ("Janske"). Geldersestraat 4. (Kopwoning in een van de eerste Boekweit- en tabaksschuren). Hierna betrokken haar zoon Harrie van Neerven en Stien Timmermans deze woning. Geldersestraat 2. Directeursvilla 'GENA'. Daarna Jeugdherberg ''t Peleke'. Gebouwd in 1889 door aannemer F. Oliviers te Gemert in opdracht van Maatschappij Helenaveen. In de jaren '70 van de vorige eeuw is de originele serre met balkon aan de voorzijde helaas verwijderd. De villa-naam 'GENA' is vermoedelijk afgeleid van de initialen van de eerste bewoners in 1889; 'Maatschappij Helenaveen'- directeur Gerrit Bosch en zijn echtgenote jonkvrouwe Agatha Wilhelmina van Beyma thoe Kingma. H.134 (D.170) Hoogendoorn, Cornelis, Cees (deel van vroegere directeursvilla "GENA" en Jeugdherberg ''t Peleke'). Geldersestraat 2. In de jaren '70 koopt, verbouwt en bewoont Theo van Mullekom, directeur van Mulfric Frikandellenfabriek deze imposante villa. Hij vestigt er conservenfabriekje 'SanWan'. H.134 (D.170) Klerks, A.H., Antoon Klerks en Bets Erkelens (zij verhuizen rond 1961 naar H.24). Geldersestraat 2a. Deel van vroegere directeursvilla en Jeugdherberg ''t Peleke'. FRUITWEG Fruitweg 6 en 4. De foto dateert van 1900. Leider van Melk- en Roomboterfabriek 'De Peel' - 'Helenaveen'; "Tinus de Fauts" van de Mortel en zijn echtgenote Fien Blatter poseren met hun kinderen op de oever van de Helenavaart. H.136 (D.171 en 172) Erkelens, Marianus H. ("Janus" Erkelens). Kwekerij Koningstuin. Fruitweg 4. 1900: Bruggenbouwer Mi(e)rer woont in het linkerdeel. Het gezin van Martinus van de Mortel, zijn eega Fien Blatter, dochter van Frans Blatter en Betje Blatter-Bremer wonen tot 3 maart 1913 in het rechterdeel. Zij verhuizen dan naar Halsteren. H.137a Van der Werf, Bastianus J. (Bas). Fruitweg 6. Fruitweg 2. Een van de eerste stenen woningen van Helenaveen. Op de foto uit begin jaren '30: de ouders Adrianus "Janus" van der Werf en Marie Koot met hun kinderen voor hun woning die vanwege de Tweede Wereldoorlog in mei 1940 moest wijken i.v.m. het schootsveld van de toen nieuwe kazemat die aan de andere zijde van de Helenavaart in de oever stond (tegenover H.2, Helenastraat 30). H.137 (D.173) Van der Werf, Marinus. Tuinder Marinus van der Werf en Mien Timmermans. Fruitweg 2. Dit huis staat ongeveer op de vroegere plaats van het huis op de bovenstaande foto. Daarin waren de eerste R.K. noodkerk (1857 - 1882) en "Café Jan van der Zwaan" (van 1883 - 1886) gevestigd. De 'gelagruimte' verdween in 1886 'onder den mooker' nadat rector (pastoor) Bijnen ter ore gekomen was dat er te losbandig feestgevierd werd met vrijpartijen en drankmisbruik... Op 23 december 1871 vestigen tuinder Adrianus van der Werf uit Rijpwetering bij Roelofarendsveen en Maria Koot uit Alkemade zich in de overgebleven woningruimte. Die woning wordt door het Nederlandse leger met de grond gelijk gemaakt in mei 1940. Rond 2000 wordt de herbouwde tuinderijwoning van 1945 (zelfde architectuur als H.115, H.119 en H.124) afgebroken. Er komt een nieuw huis met strodak voor in de plaats. Marinus-zoon A. van der Werf. GRASHOEKSEWEG - 1900: KONINGSLAAN. H.138 Crommentuijn, Johannes. Tuinder Jan ("van Coop en Griet" Crommentuijn-Veldhuijzen) en Beth "van Marinus" van Mullekom. De woning H.138 is met hulp van Maatschappij Helenaveen gebouwd in 1951. Op dit kavel stond tot in 1943 H.139. Grashoekseweg 5.   Het losstaande stenen schuurtje van de 'Koningshoeve' met een lachend jongetje van Hoogendoorn.* H.139 De 'Koningshoeve' van C. Hoogendoorn. Gebouwd in 1918 met steun van het Fonds Koning Willem III. Deze hoeve is afgebrand omstreeks half twaalf 's avonds op 8 april 1943 na een brandbommen-bombardement. (Zie ook H.4). Het er achter gelegen stenen schuurtje overleefde de brand en staat nog in de achtertuin van H.138. De familie Hoogendoorn verhuist naar een vrij gedeelte van H.134. H.139. De 'Koningshoeve'.        Bewoond door de familie C. Hoogendoorn. Links het woongedeelte, rechts de stal met daarop de naam en het jaartal 1918. © CvdB - AV De oorspronkelijke adreslijst komt uit het archief van de gemeente Deurne in 1978. Bovenstaande lijst kwam mede tot stand dankzij de vriendelijke medewerking en bijdragen van: - mevr. Th. Arts-Huijs - dhr. W. Bloemendal - mevr. C. van de Bovenkamp - mevr. J. van Buggenum-Rutten - dhr. G. Derks - dhr. H. van Diesen - dhr. J. van Esseveldt - mevr. A. de Feijter - mevr. C. van Goch-van Esseveldt - mevr. A. van Horen-Arts - mevr. A. Hoogendoorn - dhr. J. Hoogendoorn - mevr. N. Huisman-Hoek - dhr. P. Huismans - dhr. T. van den Hurk - mevr. R. Jacobs-Arts - dhr. S. Jonker - mevr. G. Jonker-van den Heuvel - dhr. G. Kessels - dhr. A. Klerks - dhr. H. van de Laarschot - mevr. G. Lenders-van den Hurk - dhr. W. Luijten - dhr. J. van de Mortel - mevr. A. Lamers-Bartels - mevr. A. van Mullekom-Janssen - mevr. R. van Mullekom-Bakker - mevr. B. van Oers - dhr. M. Rutten - mevr. N. Rutten-Peeters - dhr. R. Schoutissen - dhr. J. Sonnemans - dhr. Th. van Teeffelen - dhr. P. Theelen - dhr. G. Veldhuizen - dhr. G. Vermeulen - mevr. Vermeulen-Gerards - mevr. M. Verschueren-Klerks - mevr. Verstappen-Janssen - dhr. J. Verstegen - dhr. H. Vervuurt - mevr. L. van der Werf-van Kessel - dhr. J. van Woezik - dhr. P. van der Zwaan - bhic - Brabants Historisch Informatie Centrum - 's-Hertogenbosch © André Vervuurt - Gegevens en afbeeldingen uit bovenstaande adreslijst mogen enkel en alleen met mijn toestemming overgenomen worden. _______________ * De betreffende afbeelding is ter verduidelijking door mij geretoucheerd. Terug naar boven