Laatste aanpassing: 16-04-2019
� Pagina uit de website van Andr� Vervuurt - Someren - www.andre-vervuurt.nl


Tegel met ingekerfde tekst

Gebakken tegel van 20,2 x 14,4 x 3 cm.
(zelfde materiaal als klei gebakken oud Hollandse dakpannen).
Gevonden op 7 april 2019.


Tijdens het uitbaggeren en opschonen van de Schoolwiek en Fabriekswijk kwam o.a. deze mysterieuze tegel boven water. De tegel is veiliggesteld door mijn neef Theo van Teeffelen.
Er is twee maal de naam 'Jan Oosterveen' en '1898' ingekerfd. De getallen 3/ 35 (maand en jaartal?) en daaronder
in tabelvorm:
560 | 1200 | 1400 | 620 | 70 | 82..
en
de tekst 'Overkant'(?)
In de Schoolwiek werden volgens kranten-
berichten wel eens visconcoursen georganiseerd.
• Viswedstrijd maart 1935?
• Zou dit de score van de bekende Helenavener Jan Oosterveen kunnen zijn? (Jan is geboren op 1 oktober 1898 en overleden op 10 november 1984 te Helenaveen).
• Zou het 't aantal gestoken turven van een turfveldje kunnen zijn?
• Is dit een vloer- of wandtegel of toch een dakpan?

Wie kan ons informatie mailen?
Tegel Jan Oosterveen TvT 20190407

Klik op bovenstaande foto voor een vergroting


Waarom ligt (voormalig) treinstation 'Halte Helenaveen' in 1881 op Limburgs grondgebied?

Een interpretatie van Andr� Vervuurt na grondig onderzoek.


1863 - Deurne ziet met lede ogen de welvarendheid van Maatschappij Helenaveen aan. "Hadden we die Peel maar nooit verkocht!"

In 1866 wordt de spoorlijn van Eindhoven-Venlo v.v. aangelegd.
Bosschenaar Jan van de Griendt, de stichter van 'Het Helena-Veen', heeft
daar als Waterstaatsmedewerker / aannemer publieke werken rechtstreeks mee te maken. Hij heeft daarom ook invloed op de plaatsing van het station.

Spoorwegstation 'Halte Helenaveen' wordt in eerste instantie rond 1868 gepland op Deurnes grondgebied, ongeveer 700 meter westelijk van de grens met de gemeente Horst (Limburg), op de plaats van het latere 'Wachthuis 21'.

In 1872 bericht men:

"Wil men de kolonie 'Het Helena-Veen' bereiken vanaf het station Halte Helenaveen, dan moet men zich tot in 1872 over een met takkenbossen belegd zacht veenpad begeven".

In 1876 is Deurne genoodzaakt om zelf een turfafvoerkanaal te graven
; het Deurnesch Kanaal. Deurne mag van Helenaveen namelijk geen gebruik maken van de Helenavaart om hun 'Nieuwe Peel' te ontvenen en ontginnen.
In 1879 is Maatschappij Helenaveen met het kanaalgraven vanaf de veenkolonie "Het Helena-Veen" gevorderd tot aan de grens met de gemeente Deurne. Jan van de Griendt had het plan om de Helenavaart rechtdoor te laten graven richting de spoorlijn Eindhoven-Venlo.
Rond deze tijd ontstaat een hoogtepunt in de onenigheden tussen Van de Griendt (Verveningsmaatschappij Helenaveen) en de gemeente Deurne.

De gemeente Deurne beslist. Maatschappij Helenaveen mag niet verder noordelijk graven over gebied van Deurne, buiten de oorspronkelijke concessie.
Van de gemeente Horst (Limburg) krijgt Jan toestemming om 'zijn' kanaal over hun grond verder te laten lopen richting de spoorlijn Eindhoven-Venlo v.v.

De Helenaveense gravers van het hoofdkanaal (de Helenavaart) buigen in 1880 vlak voor de noordelijke concessiegrens haaks af naar rechts richting Limburgs grondgebied en enkele tientallen meters over de provinciegrens weer naar links, richting spoorlijn bij het latere Griendtsveen.

In 1881 wordt
het nieuwe station gebouwd op Limburgs gebied, 1000 meter oostelijker nabij mijlpaal 20. In 1882 is 'Halte Helenaveen' het grootste en drukste goederenstation van Nederland!

Dat heeft Verveningsmaatschappij Helenaveen mooi geregeld!

Het is dus overigens niet raar dat de omgeving, links van het Deurnes kanaal, 'Halte' heet!

� Andr� Vervuurt - 25-12-2018

1868-1881_Halte-Helenaveen01sitefoto.jpg

Bovenstaande kaart: boven: �1870 - midden: �1900 - onder: �1990 - � Andr� Vervuurt


(Cachet)bureaustempel (zegel)

Afmeting 22 x 17 mm. Koper of brons.

Metaaldetectorvondst door:
P. Wijnen en A. van Heugten uit Liessel
Donderdag 17-01-2013.

Vindplaats: Nabij Geldersestraat 3/5 (Waldeckerhoeve) Helenaveen.

Afgebeeld: De letters NDW of JvdW, blad- en bloemmotieven.

Mogelijk afkomstig uit straatmest, aangevoerd per schip
eind 19e eeuw vanuit een grote stad,
Den Bosch, Breda enz.

Heeft u meer informatie over deze stempel:

Klik hier en mail mij a.u.b.



Restanten van een woning in 'De 300 Bunders' ten noorden van Mariaveen

Deze vrijwel intacte kelder bevindt zich in 'De 300 Bunders' (1855) van Maatschappij Helenaveen, ten noorden van Mariaveen. Het zijn de restanten van een woning aan een 'drietand-wiek, de 9e wiek. Het huis is bewoond geweest door de families Kroezen-Poulussen, Kluijtmans-Kroezen en de familie Clabbers(?) en is waarschijnlijk ergens in de jaren '30 van de vorige eeuw verloren gegaan tijdens een Peelbrand.

Deze kelderru�ne (anderhalve meter hoog en enig overblijfsel van de woning) is in de Tweede Wereldoorlog
als schuilgelegenheid gebruikt door inwoners uit Griendtsveen.
Hendrik van Mullekom, zijn echtgenote Elisabeth Arts en hun 9 kinderen hebben er enkele dagen doorgebracht voordat ze elders (in Kamp Mariaveen en Sevenum) konden schuilen.
Zie ook de gegevens van het bidprentje van Elisabeth Arts. Elisabeth is overleden op 26 september 1944 in deze kelder; 'een primitief toevluchtsoord in den Peel'.
Tegelijkertijd met de familie Van Mullekom hebben ook nog 11 andere personen in deze kelder onderdak gevonden. De Griendtsveense buren van Van Mullekom; Camps en Franssen en de familie Lintner met hun moeder en 3 kinderen.
In totaal 22 personen zochten een ‘veilig’ heenkomen in deze 12 vierkante meter metende kelder...


Met dank aan:
mevr. Baltussen-van Mullekom uit Griendtsveen (een van de kinderen van Hendrik en Elisabeth) - mevr. Nelly Evers-Kroezen uit Deurne - frater Mart Kroezen uit Tilburg - dhr. Geert Derks uit Hokitika Nieuw-Zeeland - mevr. Jos� van Mullekom uit Hellevoetsluis - dhr. F. Kroezen uit Mierlo.


In Mariaveen en de '300-bunders' bevinden zich meerdere overblijfselen van bewoning...


Foto ingang:
� Mart Kroezen, Tilburg
05-07-2007.

Foto 1
.: De woning 'in volle glorie' zoals deze er rond 1925 uitzag. In de jaren '20 woonde hier de familie Kluijtmans-Kroezen. We kijken hier tegen de zuidmuur aan de wiekzijde. Links de westelijke voorgevel. Waarschijnlijk is dit huis gebouwd terwijl de veengrond eromheen nog niet afgegraven was. Op de foto: vader en moeder Kluijtmans-Kroezen en enkele imkers uit Duitsland.
Bijdrage foto 1 en de gegevens:
� Gerard Kluijtmans, Nederweert 11-02-2008
.

Foto 2.: De kelder op 23 februari 2008. De foto is vanaf hetzelfde camera-standpunt als foto 1 genomen. Afmetingen. Binnenmaat kelder: 435 cm x 300 cm, hoogte ongeveer 150 cm. Dikte buitenmuur: 32 cm. Afmeting betondek: 490 cm x 360 cm (ongeveer de buitenmaat van het voorhuis op foto 2), dikte 15 cm. Toegang tot de kelder d.m.v. afgeschuinde opening van 88 cm breed, voorzien van stenen treden. Hierop heeft naar alle waarschijnlijkheid een toegangsluik met treeplankjes gezeten.
Afmeting aanbouw ten oosten van het hoofdgebouw; ongeveer 900 cm x 400 cm.
Foto 3 en 4.: De kelderingang (oostzijde).

Foto 2, 3 en 4: � Andr� Vervuurt 23-02-2008.


Vast aan de woning lag een varkensstal...

"Mijn vader (H. Kroezen) was nog jong. Op een keer kwam een buurvrouw op bezoek. Zij wilde graag het varken zien.
Samen met de buurvrouw zijn ze naar het varken gaan kijken. De volgende dag lag het varken dood in de stal...
Ten einde raad zijn mijn ouders naar een pater gegaan. Deze dacht dat de vrouw behekst kon zijn omdat het varken onverwacht na haar bezoek gestorven was.
De pater raadde hen aan een kruisbeeld onder de dorpel van de ingang te begraven zodat die buurvrouw niet meer binnen durfde.
De buurvrouw is niet meer op bezoek geweest, maar er moet dus nog ergens een kruisbeeld begraven liggen, op de plaats waar vroeger de varkensstal was."

Verteld door � F. Kroezen op 09-12-2015.






Mocht u ooit de kelder bezoeken: sta dan stil bij de dramatische omstandigheden waarin de 22 personen zich in september 1944 hier bevonden.

Hopelijk laat Staatsbosbeheer ook deze historische plek ongemoeid tijdens de rigoureuze en onbegrijpelijke ingrepen in de Peel...




Plattegrond van de woning met achteraanbouw.
Opgemeten op 23-01-2008 en getekend door Andr� Vervuurt.


Hebt u meer informatie over deze voormalige woning en de ru�ne(s) in de '300 Bunders':

Klik hier en mail mij a.u.b.
   
Een ijzeren mast in 'De 300 Bunders'
23 februari 2008

Deze van spoorrails gemaakte 'mast' is naar schatting 8 meter hoog. Hij staat nabij een plaats van vroegere bewoning aan de rode wandelroute. Bovenaan bevindt zich een katrolwiel. Nabij de grond heeft een draaimechanisme met terugloopbeveiliging gezeten. De rails toont de naam van de duitse staalfabrikant: A. Krupp 1899

Kunt u mij meer vertellen over deze ijzeren mast: e-mail mij a.u.b.


25-02-2008 - Reactie van Geert Derks uit Nieuw-Zeeland:
"Ik weet wat die spoorrails is. Dit is het restant van onze hooikap toen we nog boerden in de jaren '50. Je kon de kap omhoog en omlaag draaien. We bewaarden het hooi daar voor de winter. Als we het nodig hadden haalden we een wagen vol en deden dit op de zolder boven de koeien. (
Kaasweg 10, H85) Omdat de zolder zo klein was moesten we het buiten bewaren... We pachtten grond in De 300-Bunders als weidegrond, eerst van de Grontmij en later van Staatsbosbeheer. Een van onze weidegronden lag bij de kelder (zie hierboven). Deze gebruikten wij als schuilgelegenheid bij slecht weer als we daar aan het werk waren."
   
Messing medaille
K.C. De Baronie BREDA


Afmeting 32 x 43 mm. Oogje ontbreekt.

Metaaldetectorvondst. Zondag 3 juni 2007

Vindplaats: In de voormalige 'Engelsche tuin' van de oude pastorie aan de Helenastraat te Helenaveen.

Met dank aan Margriet en Jos Terlingen.

Afgebeeld: de Grote Kerk te Breda. In de haven ligt het overbekende 'Turfschip van Breda'.

Heeft u meer informatie over deze medaille:

Klik hier en mail mij a.u.b.

4 juni 2007 - Reactie van KC 'De Baronie':
Het is een medaille van Kynologenclub 'De Baronie' uit Breda. Deze is opgericht op 2 mei 1923 als vereniging voor fokkers en liefhebbers van rashonden. Het afgebeelde logo is meer dan 30 jaar geleden vervangen. Het is nog niet duidelijk hoe de medaille in Helenaveen terecht gekomen is. (Zeer waarschijnlijk een verloren object uit straatmest, afgevoerd van Breda naar Helenaveen).
   
Sporen van vroegere Peelvliezen of Pingoru�nes?

Ten zuidoosten van Helenaveen op landbouwgrond van de gemeente Helden bevinden zich sporen van voormalig Peelvliezen oftewel oude Peelvennen(?)
Het zijn zeker geen afdrukken van tijdelijke beregenings-installaties: de cirkels komen op deze locatie ook voor op luchtfoto's van 1986 in de 'Foto-atlas Noord-Brabant'.

14 april 2010 - Reactie van Alex van Heugten uit Liessel:
Ik meen uit de ronde vervormingen (soms eveneens te zien op oude kadaster en militaire stafkaarten te zien) te kunnen opmaken dat het mogelijk om zgn. “pingoruines” gaat; tijdens de ijstijd gevormde heuvel(tjes) omhoog geduwd door bevriezing van water, waarbij na de ijstijd en de opwarming het water ontdooide, de heuvel inzakte en een ronde krater ontstond.



Bron luchtfoto: Google Earth
   
Voormalig graf
(�2 x 0,6m).

14 juli 2005. Fotos 1 t/m 3: Theo van Teeffelen.

Vindplaats: Op 1 meter diepte achter de huidige R.K. Kerk.

Op de plek waar in 2004/2005 het Hannes Joostenplein gerealiseerd is, bevinden zich van ongeveer 1874 tot plm. 1907
drie begraafplaatsen: de Roomsch Catholieke, de Algemeene en de NederDuitsche.

Er zijn tijdens het bouwrijp maken meerdere sporen van oude graven aangetroffen.

De contouren van een doodskist zijn zichtbaar op de eerste foto.

Er is ook een grote hoeveelheid wijnflessen gevonden. De (door graafwerkzaamheden) leeggelopen en volle flessen lagen netjes gestapeld. De etiketten zijn verweerd. Misschien zijn ze in of voor de 2e Wereldoorlog begraven i.o.v. pastoor van Haaren.

Of...

De wijnverzameling is in oorlogstijd veilig gesteld door Meester Theelen. Begraven in een van de kippenhokken. Volgens zijn kasboek heeft hij voor die tijd een grote hoeveelheid wijn ingekocht. Zijn tuin grensde aan dit voormalige kerkhof. Er is niet alleen rode wijn, maar ook witte en Champagne gevonden.

Sommige flessen hebben een bodemmerk: In een kruis van lijnen: VNW 3/4 L. Indien u daarover meer informatie hebt:
Mail me

VNW staat voor 'Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaars' (Anno 1899). De inhoud van de fles is 3/4 liter.

(Met dank aan Richard Schoutissen uit Deurne.)


Zie ook hieronder de kadastertekening.



Foto 1: Sporen van een graf met doodskist.

Foto 2: Opgegraven wijnflessen.

Foto 3: Doorsnede van een geruimd graf.

Foto 4: Bodem wijnfles.


 
Fundamentresten

Van een gebouwtje dat achter de tweede kerk van Helenaveen heeft gestaan. Dit is mogelijk het knekelhuisje geweest. Tot 1907 waren op de plaats waar vanaf sept./okt 2004 het Hannes Joostenplein gerealiseerd is, drie begraafplaatsen gesitueerd. Het Roomsch katholiek, het Nederduits (Nederlandsch hervormd) en het algemene.

Vindplaats fundamentresten: Achter de voormalige R.K. pastorie. September 2004

Door de grondwerkers en 'bouwrijpmakers' is in 2004 ook de (drink)waterput van de meisjes- en bewaarschool aangetroffen. Deze is helaas zonder verder onderzoek uitgegraven en afgevoerd. Deze put kwam begin 20e eeuw in het nieuws omdat het water niet gezond en betrouwbaar was. De put lag (te) dicht in de buurt van de begraafplaats.

Er is overigens - en dat is zeer spijtig - door de gemeente Deurne helemaal geen professioneel archeologisch grondonderzoek vooraf gedaan op die historische belangrijke plek...

Onder de percelen van de huidige bewoners bevinden zich dus nog resten van oud-Helenaveners, niet-geruimde graven.
 
Vloerplankdeel
(135 x 42 mm. incl. messing en groef).

Beschreven door de timmerlui met potlood:

J.L. Gielissen, A. (Atte?) Driehoekstra 3/3 1946.
De restanten van de oude, in 1944 afgebrande pastorie werden toen omgetoverd tot de witte noodpastorie zoals die er nu nog staat.

Gevonden in 1978
onder de vloer van de werkkamer van de pastoor in de (nood)pastorie, Helenastraat 6. Het is een restant van de vurenhouten vloer in de kamer reachts voor.

Medaille / Herinneringspenning
(Lood. Doorsnede 29 mm).

25 JARIG KONINGSFEEST

Koning en koningin der Nederlanden

1849 MEI 1874.

Koning Willem III en Koningin Sophie vieren hun zilveren regeringsjubileum op 12 mei 1874.

Vindplaats: Op het bouwland van Job Joosten. (1977). Oude Peelstraat / Hovenierstraat. Waarschijnlijk meegekomen met straatvuil vanuit 's-Hertogenbosch. Dit werd gebruikt als bemesting van de ontgonnen veengronden in Helenaveen.

�f daar eenvoudigweg door een Helenavener verloren...
 
Deel van een rozenkrans
(150 mm).

Vindplaats: In achtertuin van de noodpastorie aan de Helenastraat (1977).
 
Wandtegeltje
(103 x 103mm compleet).

Uit de 2e kerk van Helenaveen. (1878 - 1944). De kerk is ontworpen door architect Pierre Cuypers uit Roermond. De zijmuren in het interieur van de kerk waren gesierd met een Latijnse tekst. Dit is een deel van tegelnr. 3a.
O.a. de kerk, het klooster, de pastorie, de meisjes- en bewaarschool zijn op 20 november 1944 afgebrand door oorlogsgeweld.

Vindplaats: Achter de huidige pastorietuin, de plaats waar tot 1944 de kerk stond (1971).
Tegel nummer 2 heb ik ook gevonden!
 
Hondenbelastingpenning
's-Hertogenbosch 1886
(Koper 24 x 29mm. Typenr. 272).

Voorzijde: Gemeentewapen van Den Bosch. Achterzijde: Jaartal: 1886 (Hond)nummer: 192. Hond 192 verliest zijn penning in een Bossche straat. De penning verdwijnt in de stratendrek. Deze straatmest wordt per (terugkerend turf-) schip via de Zuid-Willemsvaart, Noordervaart en Helenavaart afgevoerd als mest naar de afgegraven turfgrond in Helenaveen...

Vindplaats: Naast de oprit naar de voormalige noodpastorie/kosterswoning aan de Helenastraat (1980).
   
Pijpenkopjes

Sigarenpijpje kop Bok en tabakspijp kop Haan

Vindplaats: Voormalige boomgaard van de R.K. pastorie (1973).
   � Pagina uit de website van Andr� Vervuurt - Someren - www.andre-vervuurt.nl

Terug naar beginpagina