Onderdeel van de website van André Vervuurt
- DOWNLOAD DIT OVERZICHT ALS ACROBAT PDF-DOCUMENT (Liggend A4)
- PLATTEGROND historisch begraafplaats-gedeelte
- NAAMLIJST van BEGRAVENEN op het historisch begraafplaats-gedeelte
- Vroege FAMILIERELATIES in Helenaveen (nog niet compleet)
- Download hier gratisHebt u nog oude foto's met daarop het oudste deel van het kerkhof? Ik wil daar heel graag bij u thuis een reproductie van maken! Mail mij
- BID- en GEDACHTENISPRENTJESVERZAMELING van André Vervuurt
22 november 2022
André verlaat Vereniging Memori Helenaveen
Na de 28e onderhoudsmiddag heb ik na ruim 16 jaren inzet besloten om "mijn" Memori te verlaten.
Als een van de oprichters en naambedenker ben ik dus niet meer de voorzitter, secretaris, penningmeester, materialenman, websitebeheerder, pr-man, sponsorwerver en meewerkend vrijwilliger...
Onder andere de restauratie van diverse glazen tekstplaten is door mij in de loop der jaren pro deo gedaan.
Het door mij bijeen gesprokkelde batig saldo heb ik overgedragen aan een van de leden.
Het geldbedrag zal uitsluitend voor de aanschaf van bloemen en planten en de te onderhouden en restaureren monumenten gebruikt mogen worden.
De door mij beheerde website is eind november 2022 helaas uit de lucht gegaan.
De website 'Het Helenaveen van Toen' gaat binnenkort op een pagina aandacht besteden aan o.a. de onderhoudsmiddagen van Vereniging Memori Helenaveen.., dat is mij beloofd.
Het is heel jammer dat ik niet al mijn ideeën voor het behoud van de prachtige historische begraafplaats heb mogen en kunnen uitvoeren.
Ik zal nog regelmatig aanwezig zijn op de begraafplaats om enkele eigen voorouder-monumenten te onderhouden en behouden.
André Vervuurt, Someren 22-11-2022
23 september 2006:
De Vereniging tot behoud en onderhoud 'Memori' gaat onderhoud plegen aan de historische monumenten op het R.K. kerkhof te Helenaveen. De vereniging heeft 14 leden, allen nakomelingen van Peelpioniers. Met inachtneming van geldende regels tracht men met volledige inzet de historisch waardevolle grafmonumenten te behouden voor het nageslacht.
Het doel van onze vereniging wordt prachtig verwoord door een van onze leden:
"Wat doen de historici en archeologen van nu niet een enorme moeite om naar het 'gewone' leven van vroegere bewoners te gissen aan de hand van opgravingen. Dan moet je niet de bewijzen van het 'gewone' leven van recentere datum zomaar weggooien."
Januari 2006
Het kerkbestuur heeft toestemming om 4 graven (monumenten) te verwijderen
Op 17 januari 2006 heeft het kerkbestuur o.a. 4 restanten van monumenten opgeruimd. Gelukkig zijn enkele resten daarvan bewaard gebleven...
De Vereniging tot behoud en onderhoud van de (overige) historische monumenten gaat spoedig overleggen met het kerkbestuur. Dit om misverstanden te voorkomen. Daarna kunnen de 14 leden aan de gang om onderhoud te plegen op het oude deel van het R.K. kerkhof. Meer informatie volgt binnenkort!
7 oktober 2005. Het Eindhovens Dagblad meldt:Ruimen graven Helenaveen moet in fases
Afspraak gemeente met katholiek kerkbestuur na ophef over ruiming 48 graven*:
Het kerkbestuur van de Willibrordusparochie mag op de katholieke begraafplaats in Helenaveen niet in één keer alle 48 graven ruimen waarvoor geen grafrechten betaald worden. Dat heeft het Deurnese college van B en W besloten. Het ruimen van de graven moet gefaseerd gebeuren, vindt het college.
B en W geven het bestuur van de Pastorale Eenheid Sint-Willibrordus Helenaveen, Liessel en Neerkant nu een vergunning voor het ruimen van slechts vier grafmonumenten en twee betonnen blokken waarvan niet duidelijk is waar die voor dienen. Over de gefaseerde aanpak van de overige graven heeft de gemeente met het kerkbestuur afgesproken dat het de eerstkomende periode eerst gebruikmaakt van de ruimte op het kerkhof die nu nog vrij is.
Als er na verloop van tijd geen plaats meer is, mag het bestuur oude graven ruimen, maar steeds pas op het moment dat het echt nodig is.
B en W willen het ruimen van de oude graven dan binden aan strikte voorwaarden: het kerkbestuur moet komen met bouwtechnische rapporten om een vergunning te kunnen krijgen. De gemeente stelt vervolgens ook voorwaarden waaraan de nieuwe graven op de plaats van de oude moeten voldoen.
De katholieke begraafplaats in het Peeldorp is een gemeentelijk monument van grote cultuurhistorische waarde en valt binnen het beschermde dorpsgezicht van Helenaveen. Mede daarom ontstond in 2001 al grote opschudding toen het parochiebestuur zonder vooraf de nabestaanden in te lichten, oude grafzerken ging ruimen. Dit jaar ontstond opnieuw rumoer rond het voornemen om 48 - voornamelijk historische - graven op te doeken omdat er geen rechten over worden betaald. Vroeger hoefde dat niet, maar dat is veranderd door de invoering van een nieuw grafreglement door het kerkbestuur.
De Deurnese heemkundekring en de vereniging Terebinth (die zich inzet voor het behoud van grafmonumenten en begraafplaatsen) waren fel gekant tegen ruimingsplannen. Midden dit jaar werd zelfs een stichting opgericht die het ruimen van de graven wil voorkomen en het kerkbestuur aanbood het onderhoud van de graven op zich te nemen. Een van de initiatiefnemers, J. van Woezik van de vereniging zegt in een reactie verheugd te zijn over het B en W-besluit.
„Ik denk dat het een aardig compromis is“, aldus Van Woezik. „En ons aanbod om de graven te onderhouden blijft van kracht.“ Hij wil er op korte termijn met het kerkbestuur over gaan praten. Volgens Van Woezik is er op de begraafplaats ruimte genoeg, zodat volgens hem het ruimen van verdere graven op de lange baan geschoven kan worden. Maar waar graven weg moeten, heeft hij één wens: bewaar de stenen en grafmonumenten.
Bron: Eindhovens Dagblad, 7 oktober 2005 Jan van de Ven* Het betreft hier het ruimen van de monumenten. Niet van de stoffelijke resten.
juni 2005
Kerkbestuur Helenaveen wil 48 historische graven ruimen.
PLATTEGROND OUD GEDEELTE - NAAMLIJST BEGRAVENEN
Voor het bekijken en printen van bovenstaande bestanden is Acrobat Reader nodig.
Download hier het gratis programma:
20 mei 2005. Het linkergedeelte van het kerkhof. Hier staan de oudste monumenten
Het bestuur van de pastorale Eenheid St. Willibrordus is voornemens om 48 grafmonumenten te gaan ruimen op het oude gedeelte van het R.K. Kerkhof te Helenaveen. Dat is bijna tweederde van de historisch belangrijke graven.
Elk monument is belangrijk voor de cultuurhistorie van de voormalige veenkolonie 'Het Helena-Veen'. Er is geen enkele gegronde reden te bedenken waarom deze graven het veld zouden moeten ruimen. Het kerkhof is in zijn geheel een beschermd gemeentelijk monument binnen het Beschermd Dorpsgezicht Helenaveen. Er is geen ruimtegebrek op het kerkhof.
20 mei 2005. Een van de twee gazons met op de achtergrond de kindergraven.
Cultuurhistorisch erfgoed dient bewaard te blijven. Zij die daar begraven liggen stonden aan de basis van de ontwikkeling van Helenaveen. Turfstekers, tabaksplanters, bruggenbouwers, schippers, tuinders; zij zijn even belangrijk of misschien zelfs belangrijker voor het dorp geweest dan de pastoors en andere zgn. VIPs die daar ook begraven zijn. Hun grafmonumenten mogen wel blijven bestaan... En, daar zijn nooit grafrecht-gelden voor gevraagd.
Het zou heel jammer zijn indien nabestaanden niet meer precies kunnen zien waar hun voorouders begraven liggen. De stoffelijke resten blijven namelijk wel op hun plaats en worden niet geruimd. Alleen de destijds door de familie betaalde markering - het monument - zou, als het aan het kerkbestuur ligt, verwijderd gaan worden...
Turfschipper Willem Pardoel, is gehuwd geweest met schippersdochter Anna van Welie.
Op maandag 13 juni j.l. heeft de monumentencommissie te Deurne vergaderd. Ook hebben zij een bezoek gebracht aan het kerkhof. De suggestie is geopperd dat een onafhankelijke deskundige de bouwkundige staat van de monumenten zal gaan beoordelen. Deze zal na zijn bevindingen een rapport opmaken. Aan de hand daarvan wordt besloten welke monumenten mogen blijven staan...
Begin oktober 2005: De gemeente Deurne heeft besloten dat slechts 4 grafmonumenten verwijderd mogen worden. De overige 44 monumenten kunnen onder strikte voorwaarden verwijderd worden indien die ruimte nodig is. Gelukkig is er 'plaats te over' op het kerkhof! Klik hier.
Ondertussen is er een stichting in oprichting die o.a. de 44 zerken en graven wil gaan behouden en onderhouden.André Vervuurt
De beslissing van de gemeente Deurne:
5 oktober 2005
Gemeente Deurne wil gefaseerde aanpak grafmonumenten Helenaveen
Het college van B en W van de gemeente Deurne geeft een vergunning voor het ruimen van vier grafmonumenten en twee, ondefinieerbare betonnen blokken op R.K.-begraafplaats in Helenaveen. Dit is het besluit op de aanvraag van het Bestuur Pastorale Eenheid St. Willibrordus, Helenaveen, Liessel, Neerkant. Het bestuur, dat verantwoordelijk is voor beheer en onderhoud van de begraafplaats, had voor het ruimen van 48 graven een monumentenvergunning aangevraagd.
Het college heeft met het kerkbestuur de afspraak gemaakt dat het bestuur de overige graven gefaseerd gaat aanpakken.
Enkele jaren geleden is het kerkbestuur gestart met de herinrichting van de R.K.-begraafplaats in Helenaveen. Het groen en de calvarieberg zijn aangepakt en ook een gedeelte van de oudste grafmonumenten is gerenoveerd.
Voor de herinrichting van de rest van het oude gedeelte is het kerkbestuur destijds ook direct begonnen met het opsporen van de nabestaanden. Het bestuur wilde namelijk een beeld krijgen van wie van de nabestaanden een graf wilde behouden en wie daarvoor ook alsnog grafrechten wilde betalen. Het kerkbestuur heeft op diverse manieren geprobeerd de nabestaanden te achterhalen en heeft daar ook ruim de tijd voor genomen. Na deze inventarisatie bleek dat voor 48 graven geen grafrechten meer zouden worden betaald. Het eigendom van deze 48 graven is om die reden overgegaan naar de kerkhofbeheerder, in dit geval het kerkbestuur.
Het bestuur geeft aan dat het zich zeer bewust is van de cultuurhistorische waarde die de begraafplaats heeft. Maar dat het ook de verplichting heeft om de begraafplaats te onderhouden en veilig te houden. Het bestuur ziet zich dan ook genoodzaakt om vergunning aan te vragen voor het ruimen van deze 48 graven.
De begraafplaats ligt echter in het beschermde dorpsgezicht en het is een gemeentelijk monument. Vanuit de overheid worden dus eisen gesteld aan de plannen.
De monumentencommissie, een adviesorgaan voor het college van B en W, heeft samen met het kerkbestuur de begraafplaats bezocht. Vertegenwoordigers van de Heemkundekring waren tijdens dit bezoek ook aanwezig. Zowel de Heemkundekring als de monumentencommissie heeft een advies uitgebracht over het herinrichtingsplan.
Het college heeft nu besloten dat een gefaseerde ruiming van het oude deel onder bepaalde voorwaarden mogelijk is. Hierdoor wordt de cultuurhistorische waarde én het onderhoud en beheer van de begraafplaats voor de toekomst gewaarborgd.
Vier grafmonumenten en twee betonnen blokken, waarvan niet duidelijk is wat het zijn, mogen direct worden geruimd.
Verder is de afspraak gemaakt dat het bestuur de eerstkomende periode voor nieuwe graven eerst de ruimte gebruikt die nu nog vrij is. Zodra er geen plek meer is, moet het bestuur, aan de hand van een bouwtechnisch rapport, een monumentenvergunning aanvragen voor het ruimen van het aantal graven dat op dat moment nodig is. In deze vergunning neemt de gemeente dan ook direct de voorwaarden op waaraan de nieuwe graven moeten voldoen.
Het college heeft voor deze werkwijze gekozen om enerzijds kaalslag te voorkomen en anderzijds om de locatie en de noodzaak van de ruiming in beeld te houden.
PLATTEGROND OUD GEDEELTEmet daarop aangegeven de genomineerde graven van juni 2005 en de geruimde van januari 2006.
Voor het bekijken en printen van bovenstaande bestanden is Acrobat Reader nodig. Download hier het gratis programma:
Klik hier voor MEER FOTOS VAN DE BEGRAAFPLAATS
1951. V.l.n.r.: Graf nr. 18 van Anna de Louw, overleden op 22 augustus 1935, e.v. Joh. van Eckendonk. Begin 2006 geruimd. - Houten kruis: monument van Gertrudis Seelen, overleden op 7 maart 1929, e.v. Hannes van Lierop (Deurnesch Kanaal). - De stenen rand met blokjes hoort bij graf nr. 11b1 koster/organist Cornelis van Teeffelen, ongehuwd, overleden op 29 februari 1928. Monument geruimd: aug. 1987 - Graf nr. 17 van Maria van Bergen, overleden op 13 juni 1934, e.v. Adrianus Veldhuijzen. - Op de achtergrond bij de bomen: het lang geleden geruimde monument van Maria Rutten, e.v. Jan W. Wijnands - Rechts vooraan: het graf nr. 16 van bakker Petrus van Horen, overleden op 14 mei 1912, en zijn echtgenote Elisabeth Roefs, overleden op 9 mei 1934.
In het voorjaar van 1951 gefotografeerd door Piet Veldhuijzen, voordat hij naar Canada emigreerde.
Met dank aan Piet Veldhuijzen en Gerard Veldhuizen.
Het grafmonument (1926) van Cecilia Mertens, de eerste vrouw van meester Leo Theelen. Links daarvan staat de grafsteen van mijn overgrootmoeder Betje van Mullekom-Van Heesch. De foto links is genomen rond 1927. De rechterfoto toont de huidige situatie (2005). Op de oude foto zijn op de achtergrond de grafmonumenten van voor 1910 te zien. De monumenten (ongeveer 280) zijn in het verleden allemaal geruimd. Veel daarvan waren uitgevoerd in gietijzer. De begravenen zijn echter nog aanwezig. Ook is de oude calvarieberg met het kruis te zien. Op de plaats van de bomenrij staat nu een haag. Grafruimen in Helenaveen betekent: De door nabestaanden betaalde monumenten verwijderen. De stoffelijke resten van de overledenen blijven waar ze begraven zijn, totdat hun plaats ingenomen wordt door later overleden Helenaveners. Alleen voor de ruimte onder het maaiveld is men tegenwoordig een behoorlijk bedrag voor de 'grafrechten' verschuldigd. Onze voorouders zijn dus in de meeste gevallen nog steeds aanwezig; hun exacte begraafplaats wordt telkens door het kerkbestuur uitgewist... Waarom mogen wij niet weten waar onze voorouders begraven liggen?????
Hieronder een foto van het oudste kerkhofdeel zoals het er nu bijligt:
André Vervuurt
Waarom hecht de Rijksdienst voor de Monumentenzorg waarde aan de instandhouding van historische graftekens?
Nederland is rijk aan historische begraafplaatsen, niet alleen aan kerkhoven gelegen rondom of bij kerken, maar ook aan begraafplaatsen die ooit zijn aangelegd buiten de bebouwde kom of in het vrije veld. Een groot aantal hiervan is inmiddels rijksmonument.Om een aantal redenen is het van belang goed te zorgen voor de historische begraafplaatsen en de daarop voorkomende graftekens. In de eerste plaats vormen ze een belangrijke bron voor onze vaderlandse en familiegeschiedenis. Dat betekent dat de genealogische, heraldische en historische waarde in veel gevallen groot is. Verder kunnen er op de begraafplaats graftekens voorkomen die een bijzondere vormgeving of symboliek kennen of zijn gemaakt van bijzondere steensoorten of andere materialen. We spreken dan van kunsthistorische en materiaaltechnische waarden. Ook kan de aanleg van de begraafplaats bijzonder zijn, bijvoorbeeld wanneer die is ontworpen door een bekende tuinarchitect. In die gevallen gaat het om tuinhistorische waarden. Heel vaak ligt een begraafplaats op een bijzondere plek: binnen de dorpskern, bijvoorbeeld bij of rond de kerk (kerkhof), in een stadsuitbreiding of juist in het open veld. Dan is sprake van een stedenbouwkundig belang. Vanwege deze waarden hecht de RDMZ aan de instandhouding van begraafplaatsen en de daarop voorkomende graftekens, of deze nu van rijkswege beschermd zijn, op een provinciale of een gemeentelijke lijst staan of niet beschermd zijn. Het gaat immers om een gemeenschappelijk cultuurbezit waarvoor overheden en particulieren gezamenlijk verantwoordelijk zijn.
Meer informatie:Met dank aan funerair deskundige Leon Bok.
Behoud waardevolle begraafplaatsen en grafmonumenten
Funeraire website die dood, rouw en begraven een normale plaats in het leven geeft.
De tekst uit het Weekblad voor Deurne van donderdag 26 mei 2005:
Monumentenvergunning aanvraag
Voor het wijzigen, afbreken of verwijderen van onroerende monumenten, welke zijn ingeschreven ingevolge de Monumentenwet en/of Gemeentelijke monumentenverordening vastgestelde registers (beschermde monumenten), moet op grond van artikel 11 van de Monumentenwet en/of Gemeentelijke monumentenverordening artikel 5 een vergunning worden aangevraagd. Burgemeester en wethouders maken bekend dat bij de afdeling Bouwen Wonen en Milieu de volgende aanvragen om monumentenvergunning is binnengekomen:
· St. Jozefstraat 37, Deurne, KPN, werkzaamheden: uitbreiding antenne-installatie;
· Aardbeiweg ongenummerd, Helenaveen, Bestuur pastorale Eenheid St.Willibrordus, ruiming 48 graven RK begraafplaats te Helenaveen;
· Hoofdstraat 56, Liessel, Dhr. J.A. Smits, vergroten woonhuis.
Deze plannen liggen gedurende twee weken, van 26 mei 2005 tot 9 juni 2005, ter inzage bij de Balie van Bouwen, Wonen en Milieu. Gedurende deze twee weken kunt u schriftelijk bedenkingen naar voren brengen tegen het voornemen van burgemeester en wethouders om medewerking te verlenen aan de wijzigingen: Postbus 3, 5750 AA Deurne. Bezwaarmakers krijgen altijd een reactie op hun ingediende bezwaren.
Enquete op de website www.deurne.net.
20 juni 2005:
12 juli 2005:
19 februari 2005:
Alle monumenten op het R.K. kerkhof zijn door Gerard Veldhuizen en André Vervuurt van Vereniging Memori stuk voor stuk gefotografeerd en geïnventariseerd. ‘Zomaar verwijderen' van monumenten is dus niet meer mogelijk.
Wilt u kosteloos en vrijblijvend informatie of 'n foto van een bepaald grafmonument,
mail uw vraag naar: [email protected]
